ประวัติจังหวัดยะลา ดินแดนใต้สุดของไทย แหล่งธรรมชาติงาม
ยะลา เป็นหนึ่งในจังหวัดของสามชายแดน ภาคใต้ ที่นับว่ามีความงดงามในเรื่องของธรรมชาติอย่างมากค่า เพราะเราน่าจะได้เห็นคนไปเที่ยวกันอย่างมากในช่วงที่ผ่านมา แต่ๆ ก่อนที่เราจะไปเที่ยวกันนั้น อยากให้ลองมารู้จัก ประวัติจังหวัดยะลา แห่งนี้กันดูดีกว่า น่าสนใจไม่น้อยเลยน้า
Larcsky789 / Shutterstock.com
ประวัติจังหวัดยะลา ก่อนจะมาเป็นยะลา ในทุกวันนี้
ที่มา จังหวัดยะลา
จังหวัดยะลา เมื่อก่อนนั้นจะเป็นแค่เพียงสถานที่ท้องถิ่นหนึ่งของเมืองปัตตานีเท่านั้นค่ะ จนมาในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการปรับปรุงการปกครองใหม่ เป็นการปกครองแบบเทศาภิบาลและได้ออกประกาศข้อบังคับสำหรับปกครอง 7 หัวเมือง รัตนโกสินทรศก 120 ซึ่งประกอบด้วยเมืองปัตตานี หนองจิกยะหริ่ง สายบุรี ยะลา ระแงะ และรามัน ซึ่งในแต่ละเมืองก็จะแบ่งเขตการปกครองเป็นอำเภอ ตำบล และหมู่บ้านนั่นเองค่ะ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2447 ก็ได้มีการประกาศจัดตั้งมณฑลปัตตานีขึ้นมา เพื่อดูแลหัวเมืองทั้ง 7 แทนมณฑลนครศรีธรรมราชค่ะ และยุบเมืองเหลือแค่เพียง 4 เมืองเท่านั้น ได้แก่ ปัตตานี ยะลา สายบุรี และระแงะ จนเมื่อปีพ.ศ. 2450 เมืองยะลา ก็ได้มีการแบ่งเขตการปกครองเป็น 2 อำเภอ คือ อำเภอเมืองยะลาและอำเภอยะหา จนปีพ.ศ. 2475 ได้มีการยกเลิกมณฑลปัตตานีไป
และในปี พ.ศ. 2476 เมืองยะลา ก็ได้รับการเปลี่ยนฐานะมาเป็น จังหวัดยะลา นั่นเองค่ะ ในช่วงสมัยของ อำมาตย์โทพระรัฐกิจวิจารณ์ (สวาสดิ์ ณ นคร) ผู้ว่าราชการจังหวัดยะลาคนที่ 10 นั้น ก็ได้มีการวางผังเมืองด้วยการหาจุดศูนย์กลางใจเมือง โดยการปักหลักไว้ และนำก้อนหินวางไว้เป็นเครื่องหมาย ที่เรียกกันว่า "กิโลศูนย์” จากนั้นก็ลากเส้นวงกลมเป็นชั้นๆ ขึ้นมาค่ะ
โดยมีถนนรองรับเป็นตาข่าย ลักษณะแบบใยแมงมุมนั่นเอง ซึ่งเป็นแบบที่สวยงามที่สุดของประเทศไทย และได้รับรางวัลชนะเลิศการประกวดความสะอาด 3 ปีซ้อนด้วยกัน และในปีพ.ศ.2540 ก็ได้รับการคัดเลือกจากองค์การอนามัยโลกยกให้เป็น 1 ใน 5 เมืองของประเทศไทยในโครงการเมืองน่าอยู่ทั่วโลกอีกด้วยค่ะ
ที่มาของชื่อ ยะลา
ส่วนที่มาของชื่อ ยะลา นั้น ก็เพราะพระยาเมืองคนแรกได้ตั้งที่ทำการขึ้นที่ บ้านยะลา ซึ่งคำว่า ยะลา ในภาษามลายูพื้นเมืองเรียกว่า ยาลอ แปลว่า แห ซึ่งเป็นคำยืมมาจากภาษาบาลี-สันสกฤตว่า ชาละ หรือ ชาลี โดยในเมืองยะลานั้นมีภูเขาลูกหนึ่ง มีลักษณะเหมือนแหจับปลา ผู้คนก็เลยเรียกภูเขานี้ว่า ยะลา หรือ ยาลอ แล้วนำมาตั้งชื่อเมืองนั่นเองค่ะ
Jack PhotoWarp / Shutterstock.com
ตราประจำจังหวัดยะลา
ตราประจำจังหวัดยะลา จะเป็นรูปของ เหมืองแร่ดีบุก ที่มีความหมายสื่อถึง พื้นที่ของจังหวัดยะลา ที่นับว่ามีความอุดมสมบูรณ์ไปด้วยแร่ดีบุก อีกทั้งอาชีพหลักของชาวยะลาในอดีตนั้น ก็คือ การทำเหมืองแร่ดีบุกอีกด้วยค่ะ
คำขวัญประจำจังหวัดยะลา
“ ใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน ”
สถานที่ท่องเที่ยว ใน จังหวัดยะลา
จังหวัดยะลา จังหวัดที่อยู่ใต้สุดของประเทศไทย บริเวณของปลายด้ามขวานที่เต็มไปด้วยที่เที่ยวทางธรรมชาติสวยๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็น ทะเลหมอกอัยเยอร์เวง กุนุงซิลิปัต ป่าฮาลาบาลา บ่อน้ำร้อนเบตง อุทยานแห่งชาติบางลาง ก็สวยสุดๆ หรือจะที่เที่ยว วัดสวย กับ วัดพุทธาธิวาส วัดคูหาภิมุข ก็ยิ่งใหญ่อลังการไม่แพ้กัน
อ้างอิง https://yala.prd.go.th/th , https://yala.cdd.go.th