ตำบลหน้าถ้ำ อำเภอเมือง จังหวัดยะลา เป็นแหล่งศึกษาประวัติศาสตร์สำคัญของประเทศไทย จริงๆ แล้วขยับเป็นของโลกก็ไม่เกินเลยนัก เพราะดินแดนแหลมมลายูแห่งนี้ ต้อนรับนักเดินทางทั้งยุโรป จีน อินเดีย มากว่าพันปี โบราณสถานที่สำคัญได้แก่ ถ้ำศิลป์ มีจิตรกรรมฝาผนังที่สันนิษฐานว่าเขียนขึ้นสมัยศรีวิชัยตอนปลาย ราวพุทธศตวรรษที่ 19 – 20 เป็นภาพจิตรกรรมฝาผนังที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย, เขายาลอ หรือ เขายะลา ในถ้ำของภูเขานี้ มีภาพเขียนสีก่อนประวัติศาสตร์อันล้ำค่าปรากฏอยู่, วัดหน้าถ้ำ ประดิษฐานพระพุทธรูปปางไสยาสน์ สมัยอาณาจักรศรีวิชัย ราว พ.ศ. 1300 ฯลฯ แต่ เที่ยวสุขใจ ชายแดนใต้ EP.2 ยักษ์เจ้าถิ่น ใจดี ทวารบาลนาม “พ่อท่านเจ้าเขา” วัดหน้าถ้ำ ยะลา ยังไม่พาไปย้อนอดีตไกลเพียงนั้น ขอมาแนะนำทวารบาลประจำวัดหน้าถ้ำก่อน สังเกต และสงสัยไหม ทำไมวัดถึงมียักษ์ ยืนเฝ้าประตู (ยักษ์วัดแจ้ง กับยักษ์วัดโพธิ์ ยังเคยทะเลาะกันเลย) เรื่องนี้มีที่มาที่ไป ตำนานกล่าวว่า เมื่อครั้งพุทธกาล ขณะที่พระพุทธเจ้าประทับยังเมืองราชคฤห์ ปรากฏยักษ์ 2 ตน เข้ามาหา ชื่อ “สาตาเศียร” กับ “เหมวัติสิง” สองยักษ์มีอิทธิพลพอตัว อาศัยอยู่ลุ่มน้ำตอนเหนือของแม่น้ำคงคา ลูกน้องอื้อเชียวล่ะ แน่นอนว่า ย่อมได้ยินกิตติศัพท์ของพุทธองค์ ก็เลยยกบริวารมาขอฟังธรรม ฟังแล้วเกิดเลื่อมใส ถวายตนเป็นข้ารับใช้พระพุทธเจ้า จากตำนานนี้จึงมีคติสร้างรูปยักษ์ไว้เป็นยามเฝ้าวัด คอยปกปักรักษา ก็เริ่มนิยมทำแบบนี้มาตอนสมัยต้นรัตนโกสินทร์ นี่เอง ยักษ์ที่นิยมสร้างไว้เฝ้าวัดทั่วไป ส่วนมากมาจากจอมอสูรในรามเกียรติ์ แต่ที่วัดหน้าถ้ำ หรือชื่อทางการว่า วัดคูหาภิมุข ใช้ยักษ์ท้องถิ่นนาม “พ่อท่านเจ้าเขา” ชาวบ้านเชื่อว่า ชุมชนหน้าถ้ำซึ่งพื้นที่ติดภูเขา และป่า มีเจ้าป่าเจ้าเขารูปร่างใหญ่ยักษ์พิทักษ์อยู่ เรียกกันว่า “พ่อท่านเจ้าเขา” จึงสร้างยักษ์ตนนี้ขึ้นมา จากภาพที่นำมาประกอบ จะเห็นได้ว่า รูปลักษณ์พ่อท่านเจ้าเขา คือ ชาวท้องถิ่นอย่างแท้จริง เพราะตัวดำป้อมม้อต้อ นุ่งโสร่ง ตาโปน ผมหยิกติดศีรษะ คล้ายเงาะป่าซาไก (ชื่อที่หลายคนเรียกซาไก จริงๆ แล้วชาวไพรเหล่านี้มีชื่อว่า "ออรังอัสลี") ถึงพระพุทธรูปปางไสยาสน์ในวัดหน้าถ้ำจะเก่าแก่ มีมาตั้งแต่ พ.ศ. 1300 แต่พ่อท่านเจ้าเขา เพิ่งถูกสร้างมาเมื่อ สงครามโลกครั้งที่ 2 นี่เอง สงครามใหญ่หนนั้น ยะลาเป็นยุทธภูมิใหญ่ที่ญี่ปุ่นเข้ายึดพื้นที่ เพราะต้องการตัดเส้นทางรถไฟจากมาเลเซียยาวไปพม่า ชาวบ้านจึงสร้างพ่อท่านเจ้าเขา ขนาดสูง 6 เมตรขึ้นมา จุดประสงค์เพื่อ รักษาวัด และปกป้องคุ้มครองชาวบ้านให้พ้นภัยสงคราม ความศักดิ์สิทธิ์ของพ่อท่านเจ้าเขานั้นมีมาก มีโอกาสไปเยือนวัดหน้าถ้ำ ถามชนท้องถิ่นคุณจะได้นั่งฟังเรื่องราวยาวเป็นฉากๆ บางคนบอก เคยเห็นเงาทะมึนของท่าน บางคนเล่าเวลาเกิดภัยพิบัติจะรู้สึกว่าท่านมาคอยช่วยเหลือ เล่ามาเล่าไป ซีรีส์ เที่ยวสุขใจ ชายแดนใต้ จะออกแนวหวาดหวั่นไปหน่อยใช่ไหม แต่มาเถอะครับ รับรองจะหลงรัก ที่เล่ามาทั้งหมด มันเป็นตำนาน ความเชื่อ จึงต้องอิงสิ่งลี้ลับมาบ้าง ส่วนเรื่องความงามนั้นรับประกัน รับประกัน รับประกัน มาแล้วอยากมาอีก เรื่อง และภาพประกอบทั้งหมด โดย Anusorn Srikhamkhwan ติดตามช่องทางอื่นๆ เฟซบุ๊ก ยูทูป เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !