ประวัติจังหวัดปราจีนบุรี ที่เที่ยวใกล้กรุงเทพ เมืองโบราณศรีมโหสถ เก่าแก่
ปราจีนบุรี เป็นจังหวัดที่มีที่เที่ยวสวยงามมากมายเลยทีเดียวค่ะ ทั้ง ที่เที่ยวธรรมชาติ และ โบราณสถาน อีกทั้งที่นี่ยังถือได้ว่ามีพื้นที่ป่าที่ใหญี่สุดในภาคตะวันออกอีกด้วย วันนี้เราเลยจะมาพูดถึง ประวัติจังหวัดปราจีนบุรี ที่มาจังหวัดปราจีนบุรี และ ที่เที่ยวปราจีนบุรี ที่น่าสนใจกันค่ะ มารู้จักจังหวัดปราจีนบุรีแห่งนี้ไปพร้อมๆ กันได้เลย!
- อัพเดต 15 ที่เที่ยวปราจีนบุรี 2021 เที่ยวใกล้กรุงเทพ ถ่ายรูปสวย
- ไหว้พระ 9 วัด ปราจีนบุรี ทำบุญ เสริมดวง ใกล้กรุงเทพ
ประวัติจังหวัดปราจีนบุรี
เมืองโบราณ ศูนย์กลางภาคตะวันออก
ปราจีนบุรี เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ในภาคตะวันออกของประเทศไทยค่ะ ที่นี่เป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน และมีการพบซากโบราณสถานต่างๆ มากมายเลยทีเดียว มีการค้นพบชุมชนเก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย และในสมัยประวัติศาสตร์เลยทีเดียว
เมืองโบราณศรีมโหสถ ทวารวดี
ในยุคทวารวดี เมืองปราจีนบุรีแห่งนี้ เป็นศูนย์กลางความเจริญในภูมิภาคตะวันออกค่ะ โดยชุมชนในสมัยประวัติศาสตร์ยุคแรก คือ เมืองศรีมโหสถ สันนิษฐานว่า น่าจะเป็นชุมชนมาก่อนพุทธศตวรรษที่ 11 ในชุมชนเป็นกลุ่มหมู่บ้านเกษตรกรรม มีการติดต่อค้าขายแลกเปลี่ยนกับวัฒนธรรมภายนอก และมีความสัมพันธ์กับอาณาจักรฟูนัน มีการแลกเปลี่ยนค้าขายกับนักเดินเรือจากต่างประเทศอีกด้วย
Suriya Desatit / Shutterstock.com
ภายในเมืองพบประติมากรรมต่างๆ เช่น พระวิษณุ พระคเณศ มหิษาสุรวรรทินี วรรธนรัศวร คชลักษ มีศิวลึงค์ ตรีศูล โคนันท์ เป็นต้น สำหรับชุมชนนอกเมืองศรีมโหสถนั้น ได้มีการค้นพบศาสนสถานในพุทธศาสนาหลายแห่ง
ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 14-16 เป็นช่วงที่ เมืองศรีมโหสถ ได้เจริญรุ่งเรืองเป็นอย่างมาก จากการขุดค้น พบหลักฐานทางโบราณคดีมากมาย เป็นช่วงที่อิทธิพลทางวัฒนธรรมจากภายนอก เช่น อินเดียแบบปาละ และจากเขมรผสมผสานกับลักษณะพื้นเมือง นอกจากนี้ยังพบประติมากรรมดินเผาที่มักพบในเมืองทวารวดีเมืองอื่นๆ เช่น คชลักษมีคนจูงลิง และหน้าบุคคล อีกด้วย
Suriya Desatit / Shutterstock.com
หลักฐานที่สำคัญคือ การขุดพบ รอยพระพุทธบาทคู่ บนพื้นศิลาแลงธรรมชาติ กว้างยาวประมาณ 3 เมตร เป็นรอยพระพุทธบาทที่สลักเลียนแบบเท้ามนุษย์ มีรูปธรรมจักรอยู่ทั้งสองข้าง นอกจากนี้ ยังมีการพบหลักฐานหลักฐานทางโบราณคดีที่มีอายุร่วมสมัยกับ พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 คือ จารึกบนเครื่องสำริดหลายชิ้น เขียนด้วยอักษร และภาษาเขมรโบราณ ระบุศักราชอยู่ในต้นพุทธศตวรรษที่ 18 และในบริเวณ โบราณสถานสระมรกต อำเภอศรีมหสถ พบซากอาคารที่สันนิษฐานว่าเป็น อโรคยาศาลา หรือโรงพยาบาลในสมัยโบราณนั่นเอง
หลังจากสิ้นสุดรัชสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เป็นต้นมา อาณาจักรเขมรโบราณก็เริ่มเสื่อมอำนาจลง และล่มสลายไปในที่สุด
ปราจีนบุรี เส้นทางเดินทัพ สมัยกรุงศรีอยุธยา
ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ได้ปรากฏชื่อเมือง “ปราจีนบุรี” เป็นครั้งแรก โดยคำว่า "ปราจีน" หรือ "ปราจิณ" หมายความว่า ทิศตะวันออก และคำว่า “บุรี” หมายความว่า “เมือง” ทำให้ “ปราจีนบุรี” หมายถึง เมืองตะวันออก นั่นเองค่ะ
โดยในสมัยนั้น ปราจีนบุรีเป็นเพียงเมืองเล็กๆ ที่อยู่ใกล้ราชธานีคือ กรุงศรีอยุธยา และ หลังจากการปฏิรูปการปกครองในรัชสมัย สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ การปกครองหัวเมืองก็เปลี่ยนไปจากเดิม โดยทางราชธานีจะส่งขุนนางมาปกครองและขึ้นตรงต่อเมืองหลวง โดยปราจีนบุรีได้กลายเป็นหัวเมืองจัตวา และขึ้นกับราชธานี นั่นเอง
Suriya Desatit / Shutterstock.com
อีกทั้ง ปราจีนบุรี ยังเป็นเส้นทางเดินทัพที่สำคัญไปยังกัมพูชาอีกด้วย ทำให้ปราจีนบุรีในสมัยกรุงศรีอยุธยาจึงมีเรื่องราวที่เกี่ยวกับสงครามเป็นหลัก และเมื่ออาณาจักรกัมพูชาเสื่อมโทรมภายในมากขึ้น กัมพูชาจึงยอมรับราชอาณาจักรอยุธยาในฐานเจ้าประเทศราช แต่เมื่อใดที่อยุธยาอ่อนแอ หรือมีศึกติดพันกับพม่า กัมพูชาจะมากวาดต้อนผู้คนตามแนวชายแดนของราชอาณาจักรอยุธยาอย่างเมืองปราจีนอยู่เสมอ
และในสมัยที่ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เมื่อครั้งเป็นพระยากำแพงเพชร ก็ได้เดินทางผ่านปราจีนบุรี เพื่อไปยังเมืองจันทบุรี อีกด้วย
ปราจีนบุรี ศูนย์กลางแห่งภาคตะวันออก
สมัยรัตนโกสินทร์
สมัยรัตนโกสินทร์ ได้เริ่มมีผู้คนมาอยู่อาศัยในปราจีนบุรีเพิ่มมากขึ้นในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งเมืองขึ้นหลายเมืองทั้ง เมืองกบินทร์บุรี เมืองอรัญประเทศ เมืองวัฒนานคร อีกทั้งยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขุด คลองบางขนาก ขึ้น ทำให้การติดต่อระหว่างเมืองปราจีนบุรี กับพระนคร สะดวกรวดเร็วขึ้นกว่าเดิม
ในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมืองปราจีนเริ่มมีความสำคัญมากขึ้น เพราะมีการค้นพบแหล่งทองคำที่เมืองกบินทร์บุรี จึงมีการทำเหมืองทองคำ และเมื่อปฏิรูปการปกครองให้เป็นระบบเทศาภิบาล เมืองปราจีน ก็เป็นที่ว่าการ มณฑลปราจีน ทำให้ปราจีนบุรีกลายเป็นศูนย์กลางความเจริญในภาคตะวันออกนั่นเองค่ะ
ต่อมาได้มีการย้ายที่ว่าการมณฑลปราจีน ไปอยู่ที่เมืองฉะเชิงเทรา ทำให้เมืองปราจีนลดความสำคัญลง อีกทั้งเส้นทางคมนาคมก็เปลี่ยนไป เนื่องจากมี การตัดเส้นทางรถไฟ จากรุงเทพฯ ถึงเมืองฉะเชิงเทรา และมีคนจีน ไปสร้างหลักแหล่งในฉะเชิงเทรามากขึ้น มีโรงงานน้ำตาล โรงสีข้าว เมืองฉะเชิงเทราจึงกลายเป็นศูนย์กลางความเจริญแทนเมืองปราจีนบุรีในต่อมา
Anirut Thailand / Shutterstock.com
และหลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 มณฑลเทศาภิบาลปราจีนบุรีถูกยกเลิกไป เมืองปราจีนบุรี จึงมีฐานะเป็น “จังหวัดปราจีนบุรี” เหมือนในปัจจุบัน โดยเมื่อปี พ.ศ. 2536 ได้มีการแบ่งเขตพื้นที่การปกครองจังหวัดปราจีนบุรีใหม่ โดยแยกพื้นที่อำเภอบางอำเภอทางด้านตะวันออกไปอยู่ในเขตการปกครองของจังหวัดสระแก้วค่ะ
คำขวัญจังหวัดปราจีนบุรี
ศรีมหาโพธิ์คู่บ้าน ไผ่ตงหวานคู่เมือง ผลไม้ลือเลื่อง เขตเมืองทวารวดี
สถานที่ท่องเที่ยวในจังหวัดปราจีนบุรี
Anirut Thailand / Shutterstock.com
ด้วยความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ที่ยาวนานกว่าพันปี ทำให้ปราจีนบุรี เป็นอีกจังหวัดที่มีโบราณสถานที่น่าสนใจ เพราะเคยเป็นศูนย์กลางของเมืองในยุคสมัยทวารดีนั่นเองค่ะ คนที่ชอบเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ โบราณสถาน โบราณวัตถุต่างๆ ต้องไปพลาดไปเที่ยวชม พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี ที่รวบรวมโบราณวัตถุอันสำคัญจากแหล่งโบราณคดีต่างๆ ตามภูมิภาคตะวันออกมาไว้ที่นี่ และ โบราณสถานเมืองศรีมโหสถ ซึ่งเป็นเมืองโบราณสมัยทวารวดีที่สำคัญ
สำหรับสายเที่ยวธรรมชาติ ต้องบอกว่า ปราจีนบุรี เป็นจังหวัดที่มีอุทยานแห่งชาติในพื้นที่มากมายเช่นกันค่ะ โดยเราสามารถไปเที่ยวชมธรรมชาติสวยๆ ได้ที่ อุทยานแห่งชาติทับลาน ซึ่งเป็นป่ามีความอุดมสมบูรณ์และมีป่าลานซึ่งหาดูได้ยากมากๆ อีกทั้งยังมีน้ำตกที่น่าแวะไปเที่ยวชมอีกด้วย และแน่นอนว่า ในทุกปีช่วงปลายฝนต้นหนาว ทุ่งดอกหงอนนาค ก็จะเริ่มเบ่งบานให้ได้ชมกัน เป็นจุดท่องเที่ยวถ่ายรูปสวยๆ ที่พลาดไม่ได้เลยค่ะ
ที่นี่ยังมี แก่งหินเพิง ที่เที่ยวของคนรักความแอดเวนเจอร์ และ น้ำตกตาดหินยาว ซึ่งต้องมีไกด์พาเข้าไปชม เพราะหนทางค่อนข้างลำบาก แต่สวยงามอลังการมากๆ ค่ะ นอกจากนี้ยังมี น้ำตกเหวอีอ่ำ ซึ่งเป็นม่านน้ำตกขนาดใหญ่ที่สวยสุดๆ
ใครที่อยากรู้ว่าปราจีนบุรีมีอะไรให้เที่ยว เราบอกเลยว่าต้องลองมาด้วยตัวเองสักครั้งค่ะ เพราะจากนอกจากที่เราได้พูดถึงกันไปแล้ว ยังมีอีกหลายที่เที่ยวในปราจีนบุรี ที่ต้องห้ามพลาดอีกเพียบ!
อ้างอิง