หากพูดถึงหมู่บ้านใดหมู่บ้านหนึ่ง ที่ขึ้นชื่อเรื่องการแกะสลักไม้ ทั้งได้การยอมรับจากชาวไทยและชาวต่างชาติ หมู่บ้านที่จะพูดถึงนั่นก็คือ "บ้านหลุก" ตั้งอยู่ที่หมู่ 12 ตำบลนาครัว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง เป็นหมู่บ้าน OTOP ที่มีชื่อเสียงสำหรับการท่องเที่ยวในจังหวัดลำปาง ย้อนกลับไปที่คำว่า "หลุก" ที่เป็นชื่อหมู่บ้านในปัจจุบัน มีคำเรียกที่เพี้ยนมาจาก คำว่า "หลุบ" ซึ่งมีลักษณะคล้ายกังหันน้ำในปัจจุบัน เนื่องจากแต่เดิมลักษณะภูมิประเทศของหมู่บ้าน เป็นที่ราบสูง มีแม่น้ำอยู่ต่ำกว่าหมู่บ้าน การจะนำน้ำมาใช้จึงเป็นการยากลำบาก จึงมีการคิดนำหลุบมาใช้สำหรับวิดน้ำมาใช้ในชีวิตประจำวันของชาวบ้าน บ้านหลุกใต้จึงเป็นหมู่บ้านหัตถกรรมด้านการแกะสลักไม้ที่มีชื่อเสียงของจังหวัดลำปาง ซึ่งคนในหมู่บ้านสวนใหญ่มีอาชีพหลัก คือ การแกะสลัก (ข้อมูลจาก สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดลำปาง) ภายในตัวหมู่บ้านนั้น ชาวบ้านส่วนใหญ่ จะมีการแกะสลักไม้อยู่ที่บ้านของตนเอง แต่ก็มีแบบชมรมกลุ่มอาชีพที่รวมกลุ่มกัน ช่วยพัฒนาการแกะสลักด้วยไม้และคอยหาลูกค้าหรือการติดต่อค้าขายไว้ให้แก่ชาวบ้านในชุมชน ซึ่งจะแกะสลักชาวบ้านจะทำด้วยความประณีต จนออกมาเป็นชิ้นงานที่สวยงาม มีการเก็บรายละเอียดของไม้ มีการแกะสลักทั้งเป็นของใช้เช่น ตู้ เก้าอี้ โต๊ะ ชั้นวาง หรือจะเป็นของที่ตกแต่งบ้าน เช่น ตุ๊กตา ไม้รูปช้าง รูปสิงโตหรือเสือหรือเป็นของเล่นไว้ให้เด็กเล่นก็มี และสามารถทำเป็นลวดลายต่าง ๆ ติดผนัง ลวดลายสวย ๆ ได้อีกมากมาย ชาวบ้านกำลังแกะสลักไม้เป็นรูปช้าง ตามการสั่งซื้อจากผู้คนต่างท้อง จะเห็นได้ว่ากว่าจะแกะออกมาเป็นช้างได้แต่ละตัว ต้องใช้แรงเป็นจำนวนมาก และมีความประณีต เพื่อให้ได้งานที่มีคุณภาพแก่ลูกค้าที่มาสั่งซื้อ ส่วนในเรื่องของไม้ที่ชาวบ้านนั้นได้นำมาแกะสลัก ซึ่งส่วนใหญ่เลยจะเป็น "ไม้ฉำฉา" หรือ "ไม้จามจุรี" เพราะไม้ชนิดนี้มีลักษณะหนึ่งที่ดีเด่นกว่าไม้อื่น ๆ คือ โตเร็วกว่าไม้อื่น ๆ เนื้อไม้มีลวดลายสวยงาม แก่นสีดำตามธรรมชาติ ไม้มีความแข็งแรงด้วยและเป็นไม้ที่ค่อนข้างหาได้ยากนั่นเอง ไม้ที่พึ่งถูกแกะสลัก หากใครต้องการมาท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ชมชน ที่นี่มีการแกะสลักที่เยอะมาก สามารถมาเที่ยวดูได้ที่บ้านหลุก หมู่ที่ 12 ตำบลนาครัว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง หากผิดพลาดประการใด ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วยครับ รูปภาพทั้งหมดโดย ปิยทรรศน์ บัติปัน (ผู้เขียน)