ใครที่มาไหว้วัดพระธาตุช่อแฮพระอารามหลวง หากลองมองไปด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ จะเห็นภูเขายอดแหลมอยู่ลูกหนึ่ง นั่นคือ ดอยเล็ง ด้านบนเป็นที่ตั้งของวัดพระธาตุดอยเล็ง ซึ่งเป็น 1 ใน 3 พระธาตุสำคัญต่อประวัติศาสตร์พุทธศาสนาในเมืองแพร่ นอกจากพระธาตุช่อแฮและพระธาตุจอมแจ้ง นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าทั้ง 3 พระธาตุนี้เป็นเหมือนพระธาตุพี่น้องกัน เมื่อได้สักการะบูชาพระธาตุช่อแฮแล้วจึงไปสถานที่อื่นต่อ มีเพียงส่วนน้อยที่จะสักการะบูชาได้ครบทั้ง 3 พระธาตุในคราวเดียวกัน ครั้งนี้ผมจะพาไปบนดอยเล็ง ตั้งต้นจากหน้าวัดพระธาตุช่อแฮขับรถไปด้านทิศตะวันออก จะมีป้ายบอกทางเรื่อย ๆ จากนั้นเลี้ยวขวาข้ามแม่น้ำและวิ่งอ้อมเกือบครึ่งข่อนดอย ทางจะค่อย ๆ ลาดชัดและสูงขึ้นไปเรื่อย ๆ ผ่านจุดจอดรถที่ 1 ซึ่งเป็นจุดชมวิวดอยเล็ง จะจอดรถที่นี่แล้วเดินขึ้นบันไดนาคไปยอดดอยก็ได้ หรือเลี้ยวซ้ายไปจุดจอดรถที่ 2 ก็ได้ ก่อนจะขึ้นไปจุดที่ 3 ซึ่งเป็นยอดดอยเล็ง ทางตรงนี้ชันมากและแคบพอให้รถสวนทางกันได้เท่านั้น ใครยังมือไม่นิ่งพอ แนะนำให้จอดไว้จุดที่ 2 นี้ แล้วเดินขึ้นเลาะถนนขึ้นไปซึ่งไม่ไกลมากนัก แต่ถ้ามั่นใจก็ขับขึ้นไปจอดที่ลานวัดด้านบนได้เลย รวมระยะทางราว 5 กิโลเมตร เมื่อมาถึงยอดดอยจะเจอลานกว้างประดิษฐานพระพุทธรูปปางนาคปรกองค์ใหญ่สีทอง มีสิ่งก่อนสร้างอยู่โดยรอบประกอบด้วย ลานและศาลาชมวิวด้านทิศเหนือ ศาลาการเปรียญ ลานชมวิวด้านทิศตะวันออก อุโบสถและองค์พระธาตุดอยเล็ก จุดแรกที่แนะนำคือลานและศาลาชมวิวด้านทิศเหนือ นั่งชมวิวเทือกเขาที่ทับซ้อนกัน ชุมชนและอ่างเก็บน้ำด้านล่าง ให้หายเหนื่อยก่อน จากนั้นก็เข้าไปกราบพระในศาลาการเปรียญ ต่อด้วยเดินขึ้นบันไดนาคองค์สีเขียวประดับลายสีทองอีก 7 ขั้น ที่สุดขั้นบันไดเป็นซุ้มพระพุทธรูปปางถวายเนตรและปางรำพึงอยู่ด้านข้าง เข้าไปด้านในเดินเวียนเทียนวางดอกไม้ไหว้สักการะพระธาตุดอยเล็งองค์สีขาวไม่ใหญ่นักขนาดกว้าง 5 เมตร สูง 11 เมตร มีกำแพงแก้วโดยรอบ เหนือฐานพระธาตุมีซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปทั้ง 4 ทิศ แล้วออกไปด้านข้าง เข้าไปกราบพระประธานองค์สีทองปางมารวิชัยในอุโบสถ(บันดาลความมั่งคั่ง) พระหยกเขียว(ทำให้อายุยืน) พระปางจักรพรรดิ(บันดาลยศศักดิ์)และพระไภษัชคุรุ(รักษาความเจ็บป่วย) เดินออกมาจากอุโบสถทางบันไดที่มีมกรคายนาคลงไปยืนที่ลานชมวิวด้านทิศตะวันออก รับลมเย็น ๆ ดูเมฆไหลหลังจากฝนตกใหม่ และขุนเขาสลับซับซ้อนสุดลูกตา พร้อมกับอ่านประวัติพระธาตุดอยเล็งพอได้ใจความว่า ในตำนานพื้นถิ่นบอกว่า พระธาตุองค์นี้สร้างมาเมื่อ 1,200 ปีก่อน โดยพญาเชียงบุญ เจ้าผู้ปกครองแถบนี้ เป็นพระธาตุที่เกิดขึ้นร่วมสมัยเดียวกับพระธาตุจอมแจ้งและพระธาตุช่อแฮ เพื่อเป็นพุทธานุสติให้คนภายหลังได้ระลึกรู้ว่าสถานที่แห่งนี้ พระพุทธเจ้าได้เคยเสด็จมาประทับและทอดพระเนตรเมืองโกศัยหรือเมืองแพร่ในอดีตแล้วได้ตรัสว่า น่าอภิรมย์ควรสร้างบ้านแปงเมืองไว้จะรุ่งเรืองไปในภายหน้า กิริยาที่ได้ทอดพระเนตรดูนั้น ภาษาพื้นเมืองเหนือเรียกว่า เล็ง ดังนั้น ดอยลูกนี้จึงถูกเรียกว่า ดอยเล็ง ซึ่งเรื่องเล่าแบบนี้เป็นลักษณะการเขียนผูกเล่าเรื่องในแบบเดียวกับวัดต่าง ๆ ตามตำนานพระเจ้าเลียบโลกนั่นเอง อีกอย่างหนึ่ง ตามที่บอกไปว่า วัดอยู่บนดอยสูงและชัน เวลาลงต้องลงอีกด้านหนึ่ง เพราะทางขึ้นกับทางลงคนละทางกัน จึงควรขับรถด้วยความระมัดระวังและพกความมั่นใจไปด้วย แต่ก็คิดว่าคงไม่ยากเกินมือสายบุญสายทัวร์ที่ควรไปสักการะพระธาตุดอยเล็งแห่งนี้แน่นอนครับ การเดินทาง : หากใช้googleนำทาง ก็ไปได้ทั้ง 2 ทาง อยู่ที่ว่าจะไปทางใหญ่หรือชอบลัดเลาะ แต่ถ้าให้เลือกผมแนะนำให้ไปตามถนนหมายเลข 1022 แล้วเลี้ยวขวาข้ามสะพานไปวัดจะดีกว่าเพราะทางสะดวก พิกัดที่ตั้ง : หมู่ที่ 6 ตำบลช่อแฮ อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ วันเวลาเปิดปิด : 06.00-18.00 น. โทร : 054 - 531 - 671 ภาพประกอบทั้งหมดถ่ายโดยผู้เขียน : อนุญาตให้ใช้เพื่อการศึกษาได้ฟรี