เทศกาลโอบ้ง Bon Matsuri เช็งเม้งของญี่ปุ่น วันที่ผู้ล่วงลับกลับมายังโลก
โอบ้ง (Obon ชาวญี่ปุ่นออกเสียง โอะบง) เทศกาลเซ่นไหว้ดวงวิญญาณบรรพบุรุษของชาวญี่ปุ่น เราจะเห็นภาพของผู้คนที่เดินทางไปไหว้หลุมศพครอบครัว ให้ความรู้สึกแบบวันเช็งเม้งที่ชาวไทยรู้จักกันดี ซึ่งเทศกาลนี้ยังมีที่มาที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนาอีกด้วย
- ซัมเมอร์สยอง! เหตุใดชาวญี่ปุ่นถึงชอบเล่าเรื่องผี 100 เรื่องกันในหน้าร้อน?
- 7 เรื่องเล่าสยองขวัญ ตำนานลี้ลับในโรงเรียนญี่ปุ่น เรื่องผีสุดหลอนในวัยเด็ก
MAHATHIR MOHD YASIN / Shutterstock.com
ประวัติ ความเป็นมา เทศกาลบง ประเทศญี่ปุ่น
ภาพเทศกาลบงในยุคเอโดะ
วันโอะบง ตรงกับวันที่ 13 - 15 สิงหาคม ยกเว้นในภูมิภาคคันโต (ภูมิภาคของประเทศญี่ปุ่นบนเกาะฮนชู) จะจัดขึ้นในช่วงวันที่ 13 - 16 กรกฎาคมของทุกปี เชื่อกันว่าบรรพบุรุษที่ตายไปแล้วจะกลับมาโลกเพื่อมาเยี่ยมเยียนลูกหลาน เลยช่วงเวลาที่คนญี่ปุ่นจะกลับบ้านไปเยี่ยมครอบครัว และเตรียมตัวจัดอาหารคาวหวานผลไม้เพื่อเซ่นไหว้ดวงวิญญาณของบรรพบุรุษนั่นเอง และจะมีการจุดคบไฟเพื่อเป็นสัญลักษณ์นำทางให้ดวงวิญญาณของบรรพบุรุษเดินทางได้สะดวก
ในสมัยพุทธกาล พระโมะกุเร็ง หรือพระมหาโมคคัลลานะ ซึ่งชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าเป็นพระผู้ยิ่งใหญ่ ได้ฝึกสมาธิตนเองจนสามารถเห็นนรกเห็นสวรรค์ เมื่อได้ท่องไปในเมืองนรกก็ได้พบกับมารดาของตนเอง ที่กำลังลำบาก ต้องอดอยากอย่างน่าเวทนา เมื่อพระโมะกุเร็งมีโอกาสได้เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า จึงได้เล่าเรื่องราวที่ได้พบมารดาของตนให้แก่พระพุทธเจ้า เพื่อให้พระพุทธเจ้าได้ชี้ทางช่วยบรรเทาความทุกข์ทรมานของมารดา
เมื่อได้ฟังเรื่องราวแล้ว พระพุทธเจ้าได้กล่าวแก่พระโมะกุเร็งว่า ดูกรโมะกุเร็ง ไม่ใช่ว่าจะคิดช่วยแต่เฉพาะคนคนเดียว ไม่ใช่ว่าจะคิดช่วยแต่แค่มารดาของตนแต่เพียงอย่างเดียว จงคิดช่วยไปถึงบุคคลอื่นๆ ทุกคนที่ได้ตายไปครั้งก่อนๆ ที่ไม่ใช่ญาติของเราก็ตาม ท่านจงอุทิศส่วน กุศลและแผ่เมตตาให้กับเขาเหล่านั้นทุกคนเสียด้วย
เรื่องราวของพระโมะกุเร็งจึงทำให้เกิดประเพณีบงขึ้นในวัฒนธรรมญี่ปุ่น โดยมีจุดมุ่งหมายสำคัญที่จะปฏิบัติต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว คือต้อนรับ หากับข้าวกับปลา พักผ่อน และส่งกลับ ซึ่งการต้อนรับดวงวิญญาณอาจแตกต่างกันในแต่ละครอบครัวเกี่ยวกับสถานที่ เช่น ท่าน้ำ หน้าบ้าน หรือไปรับที่สุสาน เป็นต้น
การจัดงานเฉลิมฉลอง โอะบงมัตสึริ
ในวันนี้ชาวญี่ปุ่นเขาก็จะจัดเตรียมทุกอย่างให้พร้อมในการต้อนรับดวงวิญญาณ โดยจะเริ่มจากเตรียมสำรับอาหารต่างๆ พร้อมดอกไม้วางไว้บนหิ้งบรรพบุรุษ และมีการจุดไฟเพื่อให้ควันนำทาง จากนั้นจะเดินทางไปยังหลุมศพพร้อมกับทำความสะอาดให้เรียบร้อย จนถึงวันสุดท้ายของโอะบง ก็จะมีการจุดไฟส่งวิญญาณที่เรียกว่า โอคุริบิ (Okuribi) เพื่อเป็นการส่งดวงวิญญาณกลับ
MAHATHIR MOHD YASIN / Shutterstock.com
นอกเหนือจากงานที่แต่ละบ้านเขาจะทำกันเป็นปกติแล้ว จะยังมีเทศกาลโอะบง หรือ โอะบงมัตสึริ ซึ่งก็จะคล้ายๆ กับเวลามีงานวัดที่บ้านเราเลย มีการตีกลอง และเต้นรำวง หรือ บงโอโดริ กันอย่างสนุกสนานครื้นเครง โดยเชื่อว่าเป็นการสร้างความสำราญให้แก่ดวงวิญญาณก่อนที่จะเดินทางกลับสู่สวรรค์นั่นเอง
===============