เที่ยวกรีซ เยือน Olympia เมืองต้นกำเนิดโอลิมปิก เทศกาลกีฬาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก
ถ้าให้พูดถึงงานกีฬาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลกแล้ว คงไม่มีมหกรรมไหนจะเทียบเท่า งานแข่งขันกีฬาโอลิมปิก หรือ Olympic Games อีกต่อไปแล้ว เพราะเป็นหนึ่งในเวทีที่เราจะเฟ้นหาสุดยอดมนุษย์ที่มีความสามารถในด้านต่างๆ มาแข่งขันกัน เชื่อไหมครับว่างานกีฬาชนิดนี้เขาเริ่มจัดกันมาอย่างยาวนานถึงสมัยก่อนคริสศักราชนู่นเลย เราจะพาคุณย้อนเวลาไปชมเรื่องราวการต่อสู้แข่งขันอันดุเดือดที่เมือง โอลิมเปีย ประเทศกรีซ อันเป็นเมืองที่ตั้งของสนามกีฬาเพื่อมวลมนุษย์แห่งนี้นี่เอง
เรื่องเล่า ตำนานเมืองเทพสร้าง โอลิมเปีย (Olympia)
โอลิมเปีย (Olympia) เป็นเมืองโบราณบนคาบสมุทรเพโลพอนนีส และแหล่งกำเนิดของกีฬาโอลิมปิกโบราณที่จัดขึ้นทุกๆ 4 ปีแบบทุกวันนี้เป๊ะ โดยมีการจัดแข่งขันกีฬาโอลิมปิกขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อ 776 ปีก่อนคริสตกาล ตามตำนานว่ากันว่าที่นี่มีสนามกีฬาดั้งเดิมที่ เฮอร์คิวลิส และอพอลโล บุคคลตามตำนานเทปกรณัมกรีกมาทำการแข่งขันกัน
ในยุคนั้นจุดประสงค์เริ่มแรกของการจัดโอลิมปิก ก็เพื่อเป็นการเฉลิมฉลอง และบูชาแด่เทพ ซุส (Zeus) บิดาแห่งเทพกรีกทั้งปวงนั่นเอง ตัวแทนนักกีฬาจากต่างแคว้นต่างเมือง ในอาณาเขตทั้งใกล้ไกลจากอาณาจักรกรีกกว่า 100 เมืองต่างเดินทางเข้ามายังโอลิมเปียเพื่อแข่งขันชิงชัยกัน การจัดโอลิมปิกช่วงแรกจะเน้นการแข่งขันประลองฝีเท้า (footrace) จากนั้นในยุคต่อมาก็ค่อยๆ เพิ่มการแข่งขันเข้าไปอีกหลายประเภท ตั้งแต่แข่งขว้างหอก ชกมวย มวยปล้ำ แข่งรถม้าโบราณ ฯลฯ จะเห็นได้ว่าการแข่งขันในช่วงแรกๆ จะเน้นไปที่ทักษะด้านการรบซะมาก เป็นสัญลักษณ์ว่าเมืองไหนมีผู้ชนะเหรียญทองเยอะก็ยิ่งรบเก่ง เป็นที่ยำเกรงต่อนครรัฐอื่นๆ นั่นเอง และยังถูกใช้เป็นเครื่องมือสำคัญในการต่อรองทางการเมืองในสมัยนั้นด้วย
Public Domain
และอย่างที่เล่าว่างานที่จัดขึ้นให้เทพซุส ฉะนั้นสิ่งสำคัญที่สุดของเมืองนี้เห็นจะเป็น เทวรูปซุสแห่งโอลิมเปีย (The Statue of Zeus at Olympia) 1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลกยุคโบราณ สร้างเมื่อประมาณ 462 ปีก่อนคริสตกาล มีความสูงถึง 12 เมตร น่าเสียดายที่ถูกเผาทำลายไปจนหมดแล้ว ไม่อย่างนั้นนี่อาจเป็นสิ่งปลูกสร้างโบราณที่วิจิตรอลังการแน่ๆ
แน่นอนว่าเมื่อเป็นงานเทศกาลกีฬาควบงานบูชาเทพไปด้วย ทำให้มีพิธีกรรมบูชายัญสัตว์แด่เทพเจ้าด้วยเช่นกัน ว่ากันว่าบางปีมีการสังหารวัวกว่า 100 ตัวเลยทีเดียว
====================
จุดเริ่มต้น เทศกาลการแข่งขันโอลิมปิกยุคโบราณ
ภาพสนามกีฬาที่โอลิมเปีย ประเทศกรีซในปัจจุบัน
จุดกำเนิดของกีฬาโอลิมปิกนั้นยังเป็นปริศนา และตำนานอยู่ซะมาก เรื่องเล่าที่ได้รับความนิยมมากที่สุดก็คือ เฮราคลีส (หรือเฮอร์คิวลีสนั่นเอง) เป็นผู้แรกที่เรียกกีฬานี้ว่า โอลิมปิก และตั้งธรรมเนียมจัดการแข่งขันขึ้นทุกสี่ปี ตำนานเล่าว่า หลังจากที่เฮราคลีสสำเร็จภารกิจสิบสองประการ (twelve labors) แล้ว เขาได้ทรงสนามกีฬาโอลิมปิกเพื่อถวายเกียรติแด่ซุส หลังการแข่งขันนี้ เขาเดินเป็นเส้นตรงระยะ 200 ก้าว และเรียกระยะทางนี้ว่า Stadion แปลว่า สถานที่ที่มีคนยืนอยู่ ซึ่งก็คือรากศัพท์ของคำว่า Stadium หรือสนามกีฬานั่นเอง
By Marie-Lan Nguyen (2011), CC BY 2.5
การแข่งขันโอลิมปิกยุคโบราณจะจัดระหว่างวันที่ 6 สิงหาคม - 19 กันยายน ทุกๆ 4 ปี โดยกำหนดว่าผู้เข้าแข่งขันทุกคนจะต้องเปลือยกายลงแข่งเท่านั้น ทุกวันนี้ยังไม่มีข้อสรุปแน่ชัดว่าเพราะอะไร บางทฤษฎีก็ว่า เพื่อแสดงลักษณะความเป็นชายตามอุดมคติของกรีก บ้างก็ว่าการเปลือยกายถือเป็นจารีตของชนชั้นสูงกรีก ไม่ถือเป็นเรื่องน่าอายแต่อย่างใด
รายการการแข่งขันโอลิมปิกยุคโบราณ ประกอบไปด้วยแข่งขันวิ่ง ปัญจกีฬา (ได้แก่ ขว้างจักร พุ่งแหลน วิ่ง และมวยปล้ำ) ชกมวย มวยปล้ำ ศิลปะป้องกันตัวแพนคราธีออน (pankration) และขี่ม้า โดยผู้ชนะโอลิมปิกคนแรกชื่อว่า คอโรเอบัส (Coroebus) พ่อครัวคคนหนึ่งจากนครเอลลิส (Elis) ที่ชนะการแข่งขันวิ่งนั่นเอง
สำหรับรางวัลที่ให้แก่ผู้ชนะในสมัยนั้นคือ กิ่งไม้มะกอก ซึ่งตัดมาจากยอดเขาโอลิมปัส อันเป็นที่สิงสถิตของซุส แล้วทำเป็นวงคล้ายมงกุฎ (Olive Wreath) จักรพรรดิจะเป็นผู้พระราชทานครอบลงบนศีรษะของผู้ชนะ
ซากเมืองโอลิมเปียในปัจจุบัน
กีฬาโอลิมปิกรุ่งเรืองถึงขีดสุดในศตวรรษที่ 6 และ 5 ก่อนคริสตกาล ก่อนที่จะค่อยๆ เสื่อมความนิยมลงหลังจากกรีกถูกยึดครองโดยอาณาจักรโรมัน ซึ่งตามคค่านิยมของชาวโรมันแล้วการเปลือยกายถือเป็นเรื่องน่าบัดสี และขัดต่อธรรมเนียมอันดีงาม และแม้จะไม่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร แต่ก็ถือกันว่าช่วงคริสตศักราชที่ 393 ช่วงปลายรัชสมัยของ จักรพรรดิธีโอดอเซียสที่ 1 (Theodosius I) ซึ่งพระองค์ทรงเป็นคริสเตียน จึงสั่งห้ามการจัดพิธีกรรมนอกรีตของชาวเพเกิน (Pagan) ทุกชนิด ทางด้านระราชโอรสอย่าง ธีโอดอเซียสที่ 2 ก็ได้สั่งทำลายเทวสถานของกรีกทั้งหมดเช่นกัน ประวัติศาสตร์ของโอลิมปิกโลกโบราณจึงเป็นอันสิ้นสุดลง
อ้างอิง : https://www.history.com/topics/sports/olympic-games
====================