ก่อนอื่นผู้เขียนขอเล่าประวัติความเป็นมาของวัดเขาสุกิม (ราษฎร์บูรณะคณาราม) แห่งนี้ เพื่อให้ท่านได้ทราบข้อมูลพื้นฐานก่อน “วัดเขาสุกิม ในอดีต พระวิสุทธิญาณเถร หรือ หลวงปู่สมชาย ฐิตวิริโย ผู้เนรมิตก่อตั้งวัดเขาสุกิม จันทบุรี ในปี พ.ศ. 2509 และหลวงปู่สมชาย ฐิตวิริโย เป็นศิษย์ ของหลวงปู่มั่น ภูริทตโต ปรมาจารย์ใหญ่ฝ่ายวิปัสสนาธุระ (สายป่า) ต่อมาวัดเขาสุกิมได้รับการยกย่องมากมาย ทั้งเป็นวัดพัฒนาตัวอย่าง ปี พ.ศ. 2537 เป็นอุทยานการศึกษา ปี พ.ศ. 2539 เป็นวัดพัฒนาตัวอย่างดีเด่น ปี พ.ศ. 2540 เป็นศูนย์พัฒนาจิตเฉลิมพระเกียรติ ปี 2542 และเป็นศูนย์ปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดแห่งที่หนึ่ง ปี พ.ศ. 2545 ปัจจุบันพระอธิการ ทองพูน ทยาสุโก เป็นเจ้าอาวาส วัดเขาสุกิม” เมื่อท่านได้ทราบประวัติความเป็นมาของวัดเขาสุกิมแห่งนี้แล้ว ผู้เขียนจะขอเล่าประสบการณ์การเดินทางและความประทับใจที่ได้มาท่องเที่ยววัดเขาสุกิมแห่งนี้ ก่อนอื่นขอแนะนำสำหรับท่านที่เดินทางโดยรถยนต์สามารถนำรถยนต์จอดในบริเวณของวัดได้ มีสถานที่กว้างขวางจอดรถได้หลายคัน รองรับนักท่องเที่ยวได้มากมาย เมื่อท่านเดินทางมาถึงจะพบว่าวัดเขาสุกิมจะอยู่บนภูเขาต้องนั่งลิฟต์ขึ้นไป หรือจะเดินขึ้นบันได ก็ได้ ก่อนที่จะขึ้นไปชมวัดเขาสุกิม ผู้เขียนขอแนะนำให้เดินมชมด้านล่างก่อน จะได้ไม่เสียเวลา ซึ่งจะมีสถานที่สำคัญอยู่ 2 แห่ง คือสถานที่ 1 ศาลาบูรพาจารย์ เป็นสถานที่ให้นักท่องเที่ยวได้ทำบุญถวายสังฆทาน ถ้าเดินมาถึงเวลาเช้าจะมีพิธีกรรมต่าง ๆ ซึ่งจะทำพิธีที่ศาลาบูรพาจารย์แห่งนี้ ในศาลาบูรพาจารย์มีรูปปั้นจำลอง หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต และหลวงปู่สมชาย ฐิตวิริโย ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งวัดเขาสุกิมแห่งนี้ นอกจากนี้รอบ ๆ บริเวณวัดมีพระพุทธรูปมากมาย ให้ท่านผู้มีจิตศรัทธาร่วมเป็นเจ้าภาพและทำบุญต่าง ๆ และทางวัดเขาสุกิม กำลังก่อสร้างเจดีย์บูรพาฐิตวิริยาประชาสามัคคี จึงขอเชิญร่วมสมทบทุนสร้างเจดีย์ดังกล่าว สถานที่ 2 สะพานหลวงพ่อพุทธโคดม (ญาณวิลาศ อนุสรณ์) ประวัติความเป็นมา ”พระญาณวิลาศ (บุญ สิริปุญโญ) เจ้าอาวาสวัดเขาสุกิม รูปที่ 3 เป็นผู้ดำริให้มีการก่อสร้างเพื่อเป็นสาธารณประโยชน์ แก่ชุมชนบ้านเขาสุกิม กรมชลประทาน สนับสนุนงบประมาณในการก่อสร้าง จำนวน 22,000,000.00 บาท ดำเนินการก่อสร้าง เมื่อปี พ.ศ. 2559-2560 ประกอบพิธีเปิด เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561” ซึ่งเมื่อได้เดินเข้าไปชมแล้ว จะพบศาลาที่ร่มรื่นมาก และพบพระพุทธรูป หลวงพ่อโคดม ที่สร้างมาแล้วตั้งแต่ปี 2525 ส่วนทางด้านหลังจะเป็นสะพานเชื่อมต่อไปยังหมู่บ้านต่าง ๆ เมื่อเดินชมด้านล่างเสร็จเรียบร้อยแล้วถึงเวลาเดินขึ้นเขา ไปชมวัดเขาสุกิมที่อยู่ด้านบน โดยสถานที่สำคัญจะมีทั้งหมด 2 แห่ง สถานที่แรก หลวงพ่อศิลามหามงคล เมื่อเดินขึ้นบันใดมาจะพบทันทีให้ท่านซื้อดอกไม้ ธูปเทียน กราบใหว้หลวงพ่อศิลามหามงคลเพื่อเป็น ศิริมงคลแก่ชีวิต และด้านหลังจะมีโรงทานให้ท่านพักดื่มน้ำกินข้าว ส่วนรอบ ๆ บริเวณวัดจะเป็นตึกและตำหนักต่างๆ สถานที่ 2 ตึก 60 ปี เฉลิมพระเกียรติมีทั้งหมด 4 ชั้น โดยชั้นที่ 1 เป็นห้องประชุม ที่ปฏิบัติธรรม – ที่พัก ห้องน้ำสะอาด ชั้นที่ 2 สักการะพระบรมสารีริกธาตุ กราบสรีระ (หลวงปู่สมชาย ฐิตวิริโย) ผู้ก่อตั้งวัดเขาสุกิม ชั้นที่ 3 ชมพิพิธภัณฑ์วัตถุโบราณหลายสมัย ทำบุญถวายสังฆทาน ชั้นที่ 4 ชมหุ่นขี้ผึ้งพระกัมมัฎฐาน แจกันเก่า ชุดหยก – ชุดเครื่องมุก จากประเทศจีน ซึ่งผู้เขียนจะขอพาทุกท่านไปชมสถานที่แห่งนี้กัน ก่อนจะขึ้นบันใดไปชม ท่านจะพบบต้นไม้หอมเป็นต้นไม้ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงปลูก บรรยายถึงลักษณะและประโยชน์ต่าง ๆ มากมาย เมื่อเดินขึ้นบันไดจะพบว่าเป็นชั้นที่ 3 การจัดแสดงโชว์เจดีย์บูรพาฐิตวิริยาประชาสามัคคี จำลอง มีวัตถุโบราณให้ท่านได้ชมมากมาย ในทุกยุคทุกสมัย อีกทั้งยังมีจุดถวายสังฆทานสำหรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางขึ้นเขามาแล้ว ไม่ได้ถวายสังฆทานด้านล่าง เมื่อชมวัตถุโบราณเสร็จแล้วให้ท่านเดินขึ้นไปชั้น 4 ก่อนจะเป็นพิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้ง และจุดชมวิว บริเวณดาดฟ้า ซึ่งชั้น 4 จะมีศาลาทั้งหมด 4 หลัง ให้ท่านได้เดินเข้าไปชมความงดงามในแต่ละหลัง ซึ่งมีทั้งวัตถุโบราณ หุ่นขี้ผึ้งจำลอง และกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต และหลวงปู่สมชาย ฐิตวิริโย นอกจานี้ยังมีวิวทิวทัศน์ที่สวยงามเมื่อมองจากชั้น 4 ลงไปแล้วจะสวยงามมาก เมื่อชมเสร็จแล้วเดินบันใดลงมาชั้นที่ 2 ระหว่างทางลงบันใดจะพบหลักคำสอนและคติพจน์ของหลวงปู่สมชาย ฐิตวิริโย เพื่อเตือนสติให้กับนักท่องเที่ยว เมื่อเดินลงมาถึงชั้นที่ 2 จะเป็นสถานที่เก็บพระบรมสารีริกธาตุ บอกเล่าเรื่องราวประวัติมากมาย มีการจัดแสดง จำลองสถานที่ปฏิบัติธรรมต่าง ๆ ให้นักท่องเที่ยวได้ เข้าชมและศึกษาเรียนรู้ถึงพระบรมสารีริกธาตุ ประเภทต่าง ๆ นอกจากนี้บริเวณรอบๆ ห้องมีพระพุทธรูปต่าง ๆ มากมายผสมผสานกับวัตถุโบราณ เมื่อชมเสร็จแล้วเดินลงมาชั้น 1 จะเป็นห้องปฏิบัติธรรมที่กว้างขวาง และบอกเล่าประวัติความเป็นมาของวัดเขาสุกิมแห่งนี้ เมื่อท่านได้เดินชมวัดเขาสุกิมจนทั่วแล้ว ก่อนจะกลับบ้าน แวะซื้ออาหารและผลไม้ต่าง ๆ ซึ่งมีจำหน่ายให้นักท่องเที่ยวได้เลือกซื้อมากมาย วัดเขาสุกิม ตั้งอยู่ตำบลเขาบายศรี อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี เดินทางจากอำเภอเมืองใช้เวลาประมาณ 35 นาที ระยะทาง 30 กิโลเมตร