ประเพณีงานบุญออกพรรษาในหมู่บ้านกะเหรี่ยง ตำบลไล่โว่ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี เป็นหมู่บ้านชาวไทยเชื้อสายกะเหรี่ยง จะมีกิจกรรมหลากหลายอย่างในช่วงเวลา 4 วัน 3 คืน โดยจะเริ่มตั้งแต่ช่วงค่ำของวันขึ้น 13 ค่ำเดือน 10 ถึง แรม 1 ค่ำเดือน 11 ของทุกๆ ปี ซึ่งปีนี้ตรงกับวันที่ 5-8 ตุลาคม 2568 ที่ผ่านมา มีกิจกรรมหลักๆ ได้แก่ 1. เจริญพระพุทธมนต์ในช่วงค่ำแรกของงานบุญ 2. ร่วมสวดมนต์ทำวัตรเย็นตอนค่ำทุกคืนที่วัด 3. ตักบาตรทำบุญตอนเช้า 4. ตักบาตรเทโวโรหณะ 5. ทำสังฆทานจากธรรมชาติถวายพระบริเวณวัด 6. ทำทานบนบก นำของกิน ของใช้ติดไว้ที่ต้นไม้ 7. ทำทานทางน้ำ ปล่อยลงแพ 8. ไหว้เจดีย์ไฟสะเดาะเคราะห์ (คืนวันพระ) 9. ปล่อยโคมลอย 10. แห่พุ่มเครื่องไทยธรรมเวียนรอบวัด กรวดน้ำ คืนสุดท้าย กิจกรรมบางอย่างก็เหมือนที่อื่นๆ แต่บางกิจกรรมมีเฉพาะพื้นที่ แต่ในบทความนี้ขอเขียนถึงการปล่อยโคมลอยใหญ่ที่ไม่ได้มีทุกที่และไม่มีขาย ต้องร่วมมือร่วมใจทำขึ้นกันเอง สมัยตอนเด็กๆ รู้สึกตื่นเต้นและดีใจทุกครั้งที่ใกล้ถึงออกวันออกพรรษาแล้วมีโคมลอยแขวนอยู่ที่วัด เมื่อถึงเทศกาลงานบุญออกพรรษาก็อยากจะไปวัด โดยเฉพาะช่วงกลางคืนหลังจากสวดมนต์ไหว้พระบนวัดเรียบร้อย ก็จะมีการปล่อยโคมลอย บางปีก็ปล่อยทุกคืน คืนละลูกบ้าง สองสามลูกบ้างตามโอกาส ส่วนตัวชื่นชอบและสนใจการทำโคมลอยมากๆ เป็นความสุขและความบันเทิงที่ยิ่งใหญ่มากๆ สมัยเป็นเด็ก จึงมีโอกาสได้สืบสานการทำโคมลอยในเวลาต่อมา โดยใช้วิธีครูพักลักจำมาตลอด จนได้ลงมือทำ ลองผิด ลองถูกจนสำเร็จ และกลายเป็นความสนุก ความสุขในทุกๆ ปี โคมลอยที่ขายตามร้านก็มีการปล่อย แต่ดูน่าตื่นเต้นน้อยกว่าที่ชาวบ้านมาร่วมทำกันเอง ที่มีขนาดใหญ่ หลากหลายสีสัน เมื่อสมัยยังมีหนังสือพิมพ์ สามารถทาทำเป็นโคมลอยขนาด 200 แผ่นก็มี ดูยิ่งใหญ่มากๆ การทำไส้โคมลอยหรือเชื้อเพลิงแบบดั้งเดิมจะใช้เศษผ้าพันและแช่แข็งกับน้ำมันยางจากธรรมชาติที่ติดแน่น แช่ไว้เป็นเดือนๆ จะทำให้ไม่มีน้ำมันหยดตอนที่จุดไฟ แต่ส่วนตัวได้ปรับเปลี่ยนมาใช้กระดาษชำระขนาดยาวแทนเพราะสะดวกและหาง่าย ผสมน้ำเทียนและน้ำมันโซล่า ตากให้แห้งก็เป็นอันใช้ได้ มีควันง่าย และติดได้นานเหมือนกัน ที่บ้านกองม่องทะของผู้เขียนเลยไม่ว่างเว้นจากการทำโคมลอยปล่อยช่วงเทศกาลออกพรรษาในทุกๆ ปี จากที่ทำกันไม่กี่ลูก ปีนี้ก็มีการประกวดในหมู่บ้านเพื่อเป็นการส่งเสริมและอนุรักษ์การปล่อยโคมลอยให้คงอยู่ต่อไปโดยคุณครูพร และคุณครูสุน ทีมเยาวชน ผู้นำชุมชนร่วมกันสนับสนุน รวมทั้งเงินรางวัลจากผู้ใหญ่ใจดีอีกด้วย ถือเป็นปีที่ 2 ที่ประสบความสำเร็จมากๆ เพราะปีนี้ทุกทั้ง 4 คุ้มในหมู่บ้านร่วมกันส่งประกวด ผลออกมาแต่ละคุ้มก็มีความคิดสร้างสรรค์ นำบรรยากาศแบบเก่าๆ กลับมาให้เห็นผสมกับความเป็นปัจจุบันอีกด้วย คือ การใช้วิธีทำไส้แบบดั้งเดิม มีลูกบริวารพ่วงลอยขึ้นไป มีการติดประทัด มีลายธงชาติ และข้อความบนโคมลอยด้วย ใครอยากมาชมบรรยากาศยามค่ำคืนช่วงเทศกาลงานบุญออกพรรษาก็สามารถมาได้ทุกๆ ปี ได้สัมผัสบรรยากาศหมู่บ้านในป่าที่ไม่ไกลจากถนนหลักมาก เพียง 9 กิโลเมตร ก็สามารถเข้าออกได้สะดวกกว่าหมู่บ้านอื่นๆ ในตำบลไล่โว่อีกด้วย โคมลอยใหญ่ ทำจากกระดาษว่าว สีสันตามที่เลือกได้ไม่มีขายตามร้านค้า อยากได้ อยากเห็นต้องมาทำกันเอง ทำแค่ปีละครั้งเป็นสัญลักษณ์และสีสันของงานบุญวันออกพรรษาของชาวไทยเชื้อสายกะเหรี่ยงที่นี่ โคมลอยใหญ่ ปล่อยแล้วลอยขึ้นฟ้าสุดสายตา แต่ยังคงไม่ลอยหายไปไหนจากที่นี่ "บ้านกองม่องทะ" ชาวกะเหรี่ยง ทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก กาญจนบุรีของเรา มาเที่ยวชมกันได้นะครับ ทุกภาพประกอบ โดยผู้เขียน ขอบคุณ Canva ใช้ตกแต่งภาพปก อยากไปเที่ยวไหนหรือเปล่า? หาข้อมูลที่เที่ยวสุดปังได้ที่ App TrueID โหลดเลย ฟรี !