Cr ภาพ :: สุวิทย์ มหานนท์ หน้าหนาว...เข้าสู่ภาคเหนือของประเทศไทยแล้ว...การเผาข้าวหลาม จึงเป็นสิ่งที่เราเห็นกันอยู่เสมอๆ... เชียงใหม่...ในแต่ละอำเภอ มีตลาดนัด ให้เราได้ไปเดินเล่น ช่วงเย็นๆ ได้ครบทั้ง 7 วัน ต่อสัปดาห์ ... วันอาทิตย์ที่ผ่านมา...อำเภอหางดง ตำบลสันผักหวาน ในเขตบ้านเบ้อ ใกล้แยกสะเมิง มีตลาดนัดใหญ่ เรียกกันว่ากาด (ตลาด) สันผักหวาน หรือกาดนัดขวัญเวียง เพราะอยู่ติดกับหมู่บ้านขวัญเวียง ตลาดนัดแห่งนี้ขายสินค้าหลากหลาย ตามแบบตลาดนัดทั่วไป แต่วันนี้มีสิ่งที่เพิ่มเติมเข้ามาหลายร้านก็คือการเผาข้าวหลามขาย...ซึ่งก็คงเหมือนตลาดนัดอื่นๆ ในเชียงใหม่ ที่จะมีการเผาข้าวหลามขาย ในช่วงเวลานี้ ... “ทำไมต้องเผาข้าวหลามในฤดูหนาว...” เป็นคำถามจากคนที่ไม่รู้อย่างเรา .. ไม่รู้อะไร ก็ถามคนที่รู้...จะได้รู้... แม่ค้าบอกเราว่า... “ที่เผาข้าวหลามขายเฉพาะหน้าหนาว เพราะว่าไผ่ข้าวหลาม ที่เอามาทำ มีในช่วงฤดูหนาว และเป็นช่วงเทศกินข้าวใหม่ ข้าวจะหอม น่ากินด้วยค่ะ” ข้าวใหม่ หมายถึง ข้าวเหนียวใหม่ๆของฤดูเก็บเกี่ยวในปีนั้นๆ ข้าวเหนียวที่ใช้เผา คือข้าวขาว กับข้าวก่ำ (ข้าวเหนียวดำ) ที่ร้านขายนี้ มีให้เลือก 2 แบบคือ ใส่กะทิ กับไม่ใส่กะทิ ราคาจะถูกกว่า 5 บาท ... ใส่กะทิ ราคากระบอกละ 25 บาท ไม่ใส่กระบอกละ 20 บาท การปอกเปลือกข้าวหลามออก ต้องใช้ความชำนาญ และมีดคมๆ แต่เดิมการทำข้าวหลามของชาวล้านนา ถือว่าเป็นอาหารว่างชนิดหนึ่ง ที่นิยมทำรับประทานกันในฤดูหนาว หรือเมื่อได้ข้าวใหม่... ข้าวหลามแบบโบราณ ใช้ข้าวสารเหนียวกับน้ำเปล่า และเกลือเท่านั้น แต่สำหรับข้าวหลามที่ทำขาย จะใส่น้ำกะทิ และเติมถั่วดำ หรืองาขี้ม้อน (ธัญพืช) เพิ่มคุณค่าทางอาหาร และเพิ่มความอร่อย กลายเป็นขนมหวานประเภทหนึ่ง ที่ได้รับความนิยม ในตลาดนัด นอกจากมีการเผาข้าวหลามขายกันหลายเจ้าแล้ว ยังมีกระบอกไผ่ข้าวหลามขายด้วย....มัดละ 3 กระบอก ราคา 10 บาท เผื่อว่าใครอยากจะเผาข้าวหลามด้วยตัวเอง หนาวนี้...ลองทำข้าวหลามกินเองสักครั้งก็น่าสนใจทีเดียว...บรรยากาศแบบ...นั่งผิงไฟกันหลายๆคน เผาข้าวหลามไปด้วย พอสุกแล้ว ก็กินไป คุยไป ผู้ใหญ่ก็จิบกาแฟร้อนๆ เด็กๆดื่มนมร้อนๆ...เป็นบรรยากาศแห่งความสุข ที่ราคาไม่แพงเลย แม่ค้าแนะนำว่า ... อย่าเพิ่งแกะข้าวหลามออกจากกระบอกตอนร้อนๆ เพราะจะทำให้เนื้อข้าวหลามติดเปลือกไผ่ เดี๋ยวจะเลอะติดมือ และไม่สวย เราก็เชื่อฟังแม่ค้า จึงได้ภาพเนื้อข้าวหลามสวยงามอย่างที่เห็น....และอร่อยด้วย ในราคาที่ไม่แพงเลย...