รูปภาพโดย ผู้เขียน วัฒนธรรมประเพณีของไทยอันดีงามอีกงานหนึ่งที่เรามักจะมีความคุ้นเคยและได้เข้าร่วมกิจกรรมอย่างสนุกสนาน และทุกคนเฝ้ารอวันที่จะมาถึงอย่างใจจดใจจ่อก็คือ ประเพณีวันสงกรานต์ หรือวันขึ้นปีใหม่ไทย ซึ่งจะมีขึ้นในเดือนเมษายน ของทุกปี ซึ่งทางรัฐบาลจะประกาศเป็นวันหยุดงานเป็นเทศกาลสำคัญของคนไทยทุกภาค ทุกคนจะได้หยุดงาน และได้กลับบ้านไปหาญาติพี่น้องพ่อแม่ ปู่ย่า ตายาย ที่อยู่ต่างหวัด ได้ร่วมฉลองวันปีใหม่ไทย ได้ไปขอพรรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ เพื่อเป็นกำลังใจให้ดำเนินชีวิต อย่างถูกต้องตามวิถีธรรม “ตื่นตื่นๆตื่นๆตื่นได้แล้ว” เสียงคุณแม่ปลุกผมตอนเช้าของวันที่ 13 เมษายน เมื่อตอนที่ผมยังเป็นเด็ก “ลุกมาดูปู่ย่าสังขารเห็นไหมปู่ย่าสังขารแบกตะกร้ากระบุงเดินผ่านไปแล้วเร็วๆหน่อยเดี๋ยวจะไม่ทัน”นี่คือเสียงแม่ของผมที่ปลุกผมตื่นตอนเช้าในวันที่ 13 ของปีซึ่งเป็นวันสังขารล่องหรือวันเริ่มสงกรานต์วันเริ่มปีใหม่ของคนไทย “สังขารล่อง” เป็นภาษาทางเหนือ หรือทางล้านนาซึ่งถือว่าเป็นวันสิ้นสุดแห่งปีเก่า ก้าวล่วงเข้าวันปีใหม่ ถ้าเป็นภาษาทางภาคกลางก็น่าจะตรงกับ คำว่า “วันสงกรานต์” รูปภาพโดย ผู้เขียน ผมก็จะงัวเงียตื่นขึ้นมา แล้วมักจะถามแม่ว่า “ตรงไหน ไม่เห็นมีใครเลยครับ ได้ยินแต่เสียง ดัง ปัง ๆ ตูม ๆ” จริง ๆ แล้วแม่ปลุกผมขึ้นมาเพื่อช่วยแม่ทำงานเล็ก ๆ น้อย ๆ ในการทำความสะอาดบ้าน แม่ก็จะบอกให้ ช่วยกวาดบ้าน เก็บมุ้ง ปลอกหมอน ผ้าปูที่นอนมาให้แม่ซัก ในขณะที่เสียงปืน เสียงประทัด เสียงเคาะถังเคาะกะละมัง ยังดังอยู่ตลอดเวลา ยามเช้า รูปภาพโดย ผู้เขียน การที่ชาวบ้าน ยิงปืน จุดประทัด เคาะถัง ตีกะละมัง นั้นแม่บอกผมว่าเป็นการไล่ ปู่ย่าสังขาร ให้เอาสิ่งที่ไม่ดีไม่งาม ของเราไปด้วย พอโตขึ้นมาแม่ก็อธิบายให้ผมฟังว่า ปู่ย่าสังขาร ก็คือตัวเราเอง ที่ก้าวล่วงพ้นอายุไปอีกหนึ่งปี สังขาร แปลว่าการก้าวล่วง ทำให้เรารู้ว่า อายุของเราเพิ่มมาอีกหนึ่งปี ดังนั้นในวันนี้เราจึงต้องปลุกจิตใจของเราให้กระทำแต่สิ่ง ดี ๆ เป็นมงคลกับชีวิต เริ่มต้นชีวิตใหม่ เช้านี้แม่จะให้ผมช่วยทำงานแล้วก็อาบน้ำ แต่งตัวด้วยเสื้อผ้า ที่สะอาดเรียบร้อย หรือบางปีแม่ก็จะมีเสื้อตัวใหม่ให้ผมด้วย รูปภาพโดย ผู้เขียน เริ่มต้นปีใหม่แม่ก็จะพาผมไปเยี่ยมไปดำหัว ปู่ย่า ตายาย ที่อยู่อีกหมู่บ้านหนึ่ง ด้วยน้ำขมิ้น ส้มปล่อยและมีของไปฝากด้วย หรือบางทีผมก็จะเห็นคุณพ่อกับคุณแม่ของผม ให้เงินคุณปู่คุณย่า คุณตาคุณยาย ด้วย และเงินนั้นบางทีปู่ย่าตายาย ก็จะให้เป็นของขวัญผมด้วย แต่ตอนนี้ ทั้ง ปู่ย่าตายาย ท่านได้จากไปหมดแล้ว หน้าที่นี้ผมก็ต้องสานต่อ รูปภาพโดย ผู้เขียน ทุก ๆ ปีผมก็ต้องกลับไป หาพ่อแม่ ที่ต่างจังหวัด ไปร่วมประเพณีสงกรานต์ แต่ในบางปีติดธุระหรือติดภารกิจก็ต้อง ดำหัว คุณพ่อคุณแม่ ทางออนไลน์ อย่างปีนี้ก็ต้องเว้นระยะห่างเพราะภัยจากเชื้อโควิดกำลังระบาดก็เลยไม่กลับ ก็ได้แต่คิดถึง วันเวลาที่ผ่านมา ที่เคยมีความสุขในวันขึ้นปีใหม่ไทย ที่มีทั้งการเล่นสาดน้ำ พวกศิษย์เก่าของโรงเรียนในหมู่บ้านก็จะร่วมกันทำบุญทอดผ้าป่าให้โรงเรียน และก็ยังมีประเพณี แห่ไม้ค้ำศรี หรือไม้ค้ำโพธิ์ ที่ชาวบ้านทำไม้ง่าม ประดับตกแต่งให้สวยงาม แล้วแห่ไปถวายพระสงฆ์ที่วัดแล้วเอาไปค้ำต้นโพธิ์ที่วัดเพื่อเป็นการสะเดาะเคราะห์ต่อชะตา ตามประเพณี รูปภาพโดย ผู้เขียน แต่สองปีที่ผ่านมา ทุกสิ่งทุกอย่างเปลี่ยนแปลงไปหมด เสียง ปืน เสียงจุดประทัด เสียงเคาะถัง กะละมังช่างแผ่วเบาเหลือเกินแทบจะนับได้ว่าทั้งหมู่บ้านนั้นดังกี่ครั้ง เพราะทุกคนอยู่กันอย่างหวาดระแวงเจ้าโรคร้ายที่มาเยือนทุกคนจนเดี๋ยวทุกคนต้องใส่หน้ากากเข้าหากัน ไม่มีจิตใจที่คิดจะสนุกสนานเบิกบานต้อนรับวันสังขารล่อง หรือวันปีใหม่ ได้แต่ฉลองกันแบบเงียบ ๆ บ้านใครบ้านมัน “วันสังขารล่อง หรือวันสงกรานต์” ปีนี้งานบุญผ้าป่าก็ไม่มี บุญแห่ไม้ค้ำก็ไม่มี การเล่นสาดน้ำของเด็ก ๆ ก็หายไป ตอนนี้ขี่รถผ่านไปตามหมู่บ้านไม่ค่อยเห็นเด็กตั้งถังน้ำไว้รอสาดน้ำเลย ทุกคนที่ไปค้ำต้นศรี หรือต้นโพธิ์ ต่างคนก็ต่างไป และเว้นระยะห่างกันด้วย คือทุกอย่างมันดูเงียบเหงา ไร้มนต์เสน่ห์ของคำว่า "วันสังขารล่องหรือวันสงกรานต์" หรือวันขึ้นปีใหม่ไทย เพราะทุกวันนี้เราชาวไทย หรือผู้คนทั้งโลก กำลังเผชิญและต่อสู้อยู่กับภัยจากโรคร้าย คือโรคโควิด-19 จึงจำเป็นต้องงดจัดกิจกรรมต่าง ๆ ไปก่อนเพื่อป้องกันการระบาดของเชื้อ โรคโควิด-19 รูปภาพโดย ผู้เขียนอัปเดตบทความท่องเที่ยวตามสถานที่อันหลากหลาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !