“วัดเกาะวาลุการาม” เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์สำคัญของลำปางมายาวนานกว่า 130 ปี มีการจัดอุปสมบทหมู่โดยไม่มีค่าใช้จ่ายมาโดยตลอด รวมถึงเป็นสถานที่ท่องเที่ยวต้องแวะ ของนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างประเทศ ด้วยความที่ด้านหลังวัดอยู่ติดแม่น้ำวัง จึงเป็นที่ปล่อยปลาของสายบุญ และที่ให้อาหารปลาในเวลาเดียวกันด้วย ทางเข้าวัดอยู่ติดกับ “ถนนคนเดินกาดกองต้า” เชื่อว่าหลาย ๆ คนรู้จักเป็นอย่างดี ในวันที่มีถนนคนเดิน ทางเข้าวัดจะถูกจัดให้เป็นร้านนั่งวาดรูป และระบายสีตุ๊กตาของเด็ก ๆ เป็นส่วนใหญ่ ในวันปกติแนะนำให้เพื่อน ๆ เปิด GPS นำทางให้จะดีที่สุด เพราะการเดินทางในตัวเมืองลำปาง จะค่อนข้างซับซ้อนเล็กน้อย “วัดเกาะวาลุการาม” เปลี่ยนไปมากจนเราตะลึง เพราะสวยงามมากกว่าเดิมจนจำแทบไม่ได้ คงเพราะไม่ได้มานานหลายปี... ไปค่ะ!! เราไปเที่ยวด้านในพร้อม ๆ กันเลย ด้านหน้าสุด เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธชยันตี ฉลอง ๒๖00 ปี แห่งการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ด้านขวามือเป็นหอระฆังสูง 3 ชั้น ทางวัดติดป้ายอนุญาตให้ขึ้นไปชมวิวมุมสูงได้ด้วย (ชมที่ภาพปกได้นะ) พระธาตุสีทองอร่ามประดิษฐานอยู่ด้านข้าง และหอพระนอน ตามลำดับ สิ่งที่ประทับใจอย่างมากคือ.. ที่วัดแห่งนี้แลดูสวยงามขึ้น ส่วนหนึ่งเป็นเพราะไม่มีสายไฟโยงให้เสียภูมิทัศน์ ในส่วนของโบราณสถาน ณ จุดต่าง ๆ ทางวัดได้เอาใจใส่ ดูแลในเรื่องของความสะอาดได้เป็นอย่างดี เราเดินมาถึง “หอพระนอน” หรือ “พระพุทธรูปปางไสยาสน์” ซึ่งเป็นพระประจำวันของผู้ที่เกิดวันอังคาร ทราบมาว่าในอดีตจะมีต้นโพธิ์ใหญ่ยืนต้นอยู่ที่ด้านข้าง แต่ได้โค่นถูกลงไปแล้ว และหอพระนอนแห่งนี้อยู่คู่ “วัดเกาะวาลุการาม” มาโดยตลอด นับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เราสังเกตว่า จะมีชาวบ้านแวะเวียนเข้ามาอยู่ตลอด แต่เพียงครู่เดียวเท่านั้น และจุดที่เข้าไปกราบไหว้ คือหอพระนอน... ถวายดอกไม้เสร็จสรรพ ก็ขับรถออกไปเลย... เป็นอันเข้าใจตรงกันถึงความศรัทธา เดินอ้อมมาที่ด้านในสุดของวัด เราจะเห็น “มณฑปครอบฝ่าพระพุทธบาทจำลองสี่รอย” สามารถขึ้นไปสักการะได้ทั้งชายหญิง หลวงกำจรวานิช-นางบุญชู สินานนท์ ได้นำหินอ่อน แกะสลักเป็นรูปพระพุทธบาทซ้อนกัน 4 รอย จากเมืองมัณฑเลย์ประเทศพม่า นำมาประดิษฐานไว้ที่แห่งนี้เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๗ ลวดลายดั่งเดิมของผนัง บางส่วนชำรุดไปตามกาลเวลา บ่งบอกถึงความเป็นโบราณสถานที่มีอายุมานานนับร้อยปี ทางเดินขึ้นไปชมพระพุทธบาทจำลองด้านบน สามารถเดินขึ้นไปได้ทั้ง 4 ด้าน ส่วนนี้คาดว่าจะถูกบูรณะขึ้นมาใหม่ จึงมีความสวยงามเป็นพิเศษ มณฑปสีขาวตั้งตระหง่านสง่างาม ขับกับสีเข้มของท้องฟ้า จึงเป็นภาพที่งดงามระทับใจอย่างมาก จากภาพ เรายืนอยู่ที่ระเบียงมณฑป จะเห็นศาลาการเปรียญ 2 หลัง ด้านซ้ายคือรูปแบบในอดีตที่หาดูได้ยากในปัจจุบัน ด้านขวาคือรูปแบบที่เราพบเห็นกันได้ในวัดทั่วไป เทียบกันเห็น ๆ แบบนี้ ทำให้รู้สึกขอบคุณทางวัดอยู่ในใจ ที่อนุรักษ์ของเก่าเอาไว้ให้เราได้เยี่ยมชมและศึกษากัน นี่ไง!! จุดปล่อยปลาของสายบุญ แต่ก่อนเราทำงานอยู่แถวนี้ ก็จะไปซื้อปลาที่ตลาด แล้วมาปล่อยที่นี่เดือนละครั้ง ก็ไม่เชิงสายบุญอะไรกับเค้าหรอก อยากทำบุญให้ชีวิตคนอื่นเค้าบ้าง เราก็ทำแค่นั้นแหละ… “วัดเกาะวาลุการาม” ตั้งอยู่ใจกลางเมืองลำปาง เป็นวัดแห่งหนึ่งที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ ศึกษา และท่องเที่ยว มาเยือนวัดไม่ว่าที่ใดก็ตาม เพียงตั้งใจก้มกราบพระ 3 ครั้ง อธิษฐานเพียงครู่ แล้วกล่าวคำ สาธุ สาธุ สาธุ เพียงเท่านี้... แต่กลับสุขใจอย่างน่าอัศจรรย์จริง ๆ