ความเชื่อเป็นสิ่งที่เราพบเห็นได้ในทุกสังคมและทุกศาสนา และความเชื่อบางอย่างกลายเป็นสิ่งที่ผูกพันทางจิตใจของคนในแต่ละท้องถิ่น เฉกเช่นเจ้าพ่อคอหงส์ หรือทวดขุนพลายดำ ที่เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านในพื้นที่คอหงส์และคนหาดใหญ่ให้ความเคารพบูชา เจ้าพ่อคอหงส์ เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่สถิตอยู่ ณ พื้นที่เขาคอหงส์ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจและเป็นที่สักการะบูชาของชาวบ้านในพื้นที่ ซึ่งเรื่องราวของเจ้าพ่อคอหงส์เป็นตำนานความเชื่อมายาวนานกว่า 5,000 ปี ซึ่งชาวบ้านตำบลคอหงส์มีการใช้ชื่อเรียกเจ้าพ่อคอหงส์ที่แตกต่างกันออกไป แบ่งออกเป็น 3 กระแส ได้แก่ เจ้าพ่อคอหงส์ ทวดขุนพลายดำ และทวดต้นไทร เจ้าพ่อคอหงส์ เป็นชื่อของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านตำบลคอหงส์ให้ความเคารพนับถือ โดยมีความเชื่อกันว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คอยปกป้องคุ้มครองชาวบ้าน ดูแลรักษาป่าไม้และเขาคอหงส์ จึงได้มีการสร้างศาลเจ้าพ่อคอหงส์ขึ้นบริเวณหน้าค่ายเสนาณรงค์ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา ทวดขุนพลายดำ เป็นชื่อของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีตำนานที่เก่าแก่ได้เล่าว่า เมื่ออดีตกาลหลายพันปี มีเรื่องเล่าขานปรัมปราของปู่ย่าตาทวดหลายชั่วอายุคนของเขาคอหงส์ เมืองหาดใหญ่ เกี่ยวกับเมืองโบราณชื่อเมืองพระอาทิตย์ หรือเมืองสุริยนครัมย์ อันมีเจ้าเมืองนามว่า ขุนพลายดำ จึงทำให้ชาวบ้านเรียกขานเจ้าพ่อคอหงส์ว่า ทวดขุนพลายดำ เครดิตภาพโดยผู้เขียน (ถ่ายจากสติกเกอร์ติดรถยนต์ของตัวเอง) ทวดต้นไทร เป็นชื่อของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ได้รับการสร้างศาลขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2507- พ.ศ.2511 โดยมีพันเอกปิ่น ธรรมศรี ผู้บังคับการจังหวัดทหารบกสงขลา (ยศในขณะนั้น) ได้ร่วมกับข้าราชการทหาร ประชาชนในเขตอำเภอหาดใหญ่และบริเวณใกล้เคียง สร้างเจ้าพ่อคอหงส์ขึ้นบริเวณหน้าค่ายเสนาณรงค์ แต่ยังไม่มีรูปปั้นบูชาใด ๆ ไว้ให้ทหารสักการบูชา โดยในบริเวณใกล้เคียงศาลของเจ้าพ่อคอหงส์นั้นได้มีต้นไทรตั้งอยู่ ซึ่งชาวบ้านเชื่อกันว่าในอดีตกาลหลายพันปีเจ้าพ่อคอหงส์ได้มาสร้างที่พักอยู่บริเวณต้นไทรนี้ จึงทำให้ชาวบ้านเรียกขานเจ้าพ่อคอหงส์ว่า ทวดต้นไทร เครดิตภาพโดยผู้เขียน (ถ่ายจากสติกเกอร์ติดรถยนต์ของตัวเอง) ชาวบ้านในพื้นที่ได้เล่าต่อ ๆ กันมาว่า เจ้าพ่อคอหงส์ มีร่างใหญ่ ตัวดำ มือใหญ่ ข้อมือข้อนิ้วใหญ่ ถือหอกใหญ่มาก ๆ ซึ่งต่างสรุปกันว่า เป็นลักษณะของทหารในสมัยโบราณเมื่อพันปีมาแล้ว ซึ่งจากคำบอกเล่าของพระอาจารย์จรูญ ขันติพโล เจ้าอาวาสพุทธอุทยานสำนักสงฆ์สัจธรรมบ้านในไร่ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา หรือดอกเข็มป่า ท่านได้นิมิตเห็นเมื่อครั้งที่ท่านได้ไปธุดงค์บนเขาคอหงส์ซึ่งตรงกับวันวิสาขบูชา และต่อมาจึงได้มีการสร้างรูปปั้นที่เป็นองค์ของเจ้าพ่อคอหงส์ตามคำบอกเล่าของท่านดอกเข็มป่า ซึ่งได้ประดิษฐานอยู่ที่ ปราสาทหินสุริยนครัมย์ ภายในพุทธอุทยานสำนักสงฆ์สัจธรรมบ้านในไร่ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา โดยส่วนตัวผู้เขียนเองก็มีความศรัทธาต่อเจ้าพ่อคอหงส์ด้วยค่ะ ด้วยความเมตตาของพระอาจารย์ดอกเข็มป่า ท่านได้มอบองค์จำลองเจ้าพ่อคอหงส์ขนาดประมาณ 5 นิ้ว ให้ผู้เขียนไว้บูชาที่บ้านด้วย เวลาที่ผู้เขียนไปกราบพระอาจารย์ที่วัด ท่านมักจะถามทุกครั้งว่าไปไหว้เจ้าพ่อคอหงส์หรือยัง ใครที่ได้มาสักการะเจ้าพ่อคอหงส์ก็ถือเสมือนว่าเป็นลูกหลานของท่าน ท่านจะคอยปกป้องคุ้มครอง จึงเป็นธรรมเนียมปฏิบัติของผู้คนที่มาเยือนที่นี่กันหลังจากเสร็จสิ้นกิจกรรมทางศาสนาแล้วก็จะเดินไปที่วิหารสุริยนครัมย์เพื่อไปสักการะเจ้าพ่อคอหงส์ เครดิตภาพโดยผู้เขียนค่ะ เชิญชวนนะคะท่านผู้อ่านที่ชอบท่องเที่ยวแบบสายบุญ ชอบเที่ยววัด เข้าไปสักการะเจ้าพ่อคอหงส์และเข้าไปกราบพระอาจารย์ดอกเข็มป่า สนทนาธรรมกับท่าน หรือจะขอชมภาพวาดพู่กันจีน พร้อมฟังบทกวีของท่านก็ได้ค่ะ