งานหัตถกรรมเป็นงานที่สร้างขึ้นมาด้วยมือเพื่อแก้ปัญหาในการดำรงชีวิต งานศิลปหัถกรรมที่เกิดขึ้นมาจึงเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนที่อาศัยอยู่ในชุมชนแห่งนั้น ซึ่ง หมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี จังหวัดสมุทรสาคร ก็เป็นอีกหนึ่งชุมชนที่มีความโดดเด่นในเรื่องของงานหัตถกรรมอย่าง การทำเครื่องเบญจรงค์ ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/NoolekBenjarongDonkaidee/ หมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี ตั้งอยู่ที่ตำบลดอนไก่ดี อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร สมัยก่อนชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านแห่งนี้ส่วนมากเป็นกลุ่มลูกจ้างในโรงงานที่ชื่อว่า โรงชามไก่ ซึ่งเป็นสถานที่ที่สร้างความรู้ในเรื่องของการเขียนเครื่องลายคราม จึงได้มีการพัฒนาจนกลายมาเป็นการทำเครื่องเบญจรงค์ในปัจจุบัน เมื่อขึ้นชื่อว่าเป็น หมู่บ้านเบญจรงค์ แน่นอนว่าอาชีพของชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในพื้นที่แห่งนี้ต้องเป็นเรื่องของการทำเครื่องเบญจรงค์อย่างแน่นอน ทำให้สองข้างทางในหมู่บ้านแห่งนี้เต็มไปด้วยครัวเรือนที่ทำเครื่องเบญจรงค์ซึ่งแต่ละหลังจะมีความต่างในเรื่องของลวดลายที่บรรจงวาดอย่างประณีต ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/NoolekBenjarongDonkaidee/ เครื่องเบญจรงค์ ถือว่างานศิลปหัตถกรรมที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณอดีตมีการสั่งทำจากประเทศจีน โดยกำหนดรูปภาชนะและลวดลายตามความนิยมของคนไทย สมัยก่อนเครื่องเบญจรงค์ได้ใช้สีวาดระบายเพียงแค่ 3 สี เท่านั้น ก่อนที่จะพัฒนามาเป็นเครื่องเบญจรงค์ 5 สี คือ เขียว(คราม) เหลือง ดำ แดง และเหลือง จากการใช้สีวาดกว่า 5 สี จึงใช้ชื่อเรียกว่า เบญจรงค์ ที่หมายถึงเครื่องเคลือบที่วาดสีลงไป 5 สี ในปัจจุบันนี้มีการใช้สีมากกว่า 30 สี มีการวาดลวดลายอย่าง ลายกนก ลายพุ่มข้าวบิณฑ์ ลายเทพพนม นอกจากนี้ยังมีการวาดลายที่เป็นประเพณีที่สำคัญของไทย ซึ่งลวดลายที่วาดลงในเครื่องเบญจรงค์เหล่านี้เป็นการสะท้อนถึงภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่มีวัฒนธรรมตามความเชื่อของคนไทย ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/-1332444800169868/ ความโดดเด่นของเครื่องเบญจรงค์หมู่บ้านดอนไก่ดี อยู่ที่เรื่องของคุณภาพทำให้ขั้นตอนในการผลิตเครื่องเบญจรงค์ของที่นี่ต้องเริ่มต้นด้วยการเลือกเครื่องปั้นเนื้อขาวอย่างดี เพื่อนำมาวาดเขียนลาย และลงสีที่มีทั้งแบบมันเป็นแบบดั้งเดิม และแบบนูน ด้าน ที่เป็นแบบใหม่ เมื่อวาดลายเสร็จแล้วจะต้องนำเครื่องเบญจรงค์เข้าเตาเผาในอุณหภูมิ 800-1,200 องศา ประมาณครึ่งวัน หลังจากอบสีจากการเขียนลายจะนำเข้าเตาอบในอุณหภูมิ 800 องศา ประมาณ 3 ชั่วโมง ซึ่งจะทำให้ลายที่อยู่บนเครื่องเบญจรงค์นั้นมีสีที่สดขึ้น ขอบบคุณรูปภาพจาก : https://www.facebook.com/NoolekBenjarongDonkaidee/ บ้านดอนไก่ดีแห่งนี้มีโรงผลิตเครื่องเบญจรงค์อยู่ 5 แห่งด้วยกัน ซึ่งจะมีการแบ่งหน้าที่การอย่างชัดเจนโดยจะมีโรงปั้น 1 โรง อย่างสังวาลเซรามิกเป็นโรงที่คอยปั้นเครื่องดินออกมาในรูปทรงต่างๆ ส่งต่อให้โรงเขียนลาย 4 โรง เพื่อให้ลวดลายมีความแตกต่างกันออกไป อุไรเบญจรงค์ เป็นโรงลงลายที่จะเน้นในลวดลายในแบบโบราณในสมัยรัชกาลที่ 2 และรัชกาลที่ 5 และมีการออกแบบลวดลายใหม่ๆ ที่เน้นในเรื่องของวัฒนธรรมประเพณีของประเทศไทย อาทิ การละเล่นสงกรานต์ เป็นต้น ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/NoolekBenjarongDonkaidee/ ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/Noolek5colors/ หนูเล็กเบญจรงค์ เน้นในเรื่องของเครื่องเบญจรงค์พุทธประวัติ ลายไม้เลื้อย ลายจักรี และลายศิลปะ ที่แต่ละอันจะมีเทคนิคในการวาดลายที่แตกต่างกันออกไป ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/-587923391229908/ แดงเบญจรงค์ โรงลงลายที่ออกแบบมาเพื่อตอบสนองความต้องการในการใช้งานในชีวิตประจำวัน อย่างพวงกุญแจ กรอบรูป จาน ชาม เป็นต้น ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/-298369046875432/ ปานรดาเบญจรงค์ เป็นโรงที่ลงลายเครื่องเบญจรงค์ที่มีความโดนเด่นในเรื่องของลายนกยูง ที่ภายในร้านจะมีเครื่องเบญจรงค์ที่เป็นแก้ว ถ้วยชาม และชุดน้ำชาที่มีการวาดลวดลายได้อย่างสวยงามและมีความประณีตเป็นอย่างมาก ขอบคุณภาพจาก : https://www.facebook.com/-1332444800169868/ เครื่องเบญจรงค์ในปัจจุบันนี้เริ่มได้รับความนิยมทั้งจากชาวไทย และชาวต่างชาติด้วยความละเอียดทั้งในการปั้น และการวาดลวดลายที่มีความประณีต แสดงให้เห็นถึงวัฒนธรรมวิถีชีวิตของชุมชนในประเทศไทยได้เป็นอย่างดีทำให้เครื่องเบญจรงค์กลายเป็นงานหัตถกรรมที่มีคุณค่า โดยเฉพาะ เครื่องเบญจรงค์ หมู่บ้านดอนไก่ดี จังหวัดสมุทรสาคร ที่มีการสร้างสรรค์ออกมาอย่างประณีต และสะท้อนวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทยผ่านลวดลายต่างๆ เครื่องเบญจรงค์ของหมู่บ้านนี้ได้รับรางวัลสินค้า OTOP ระดับ 5 ดาว และได้เปิดเป็นสถานที่ที่ให้นักท่องเที่ยวได้เข้ามาเยี่ยมชมวิถีชีวิตในการผลิตเครื่องเบญจรงค์อีกด้วย