"คนสวยโพธาราม งดงามน้ำใจ ค่ายหลวงบ้านไร่ หนังใหญ่วัดขนอน ที่นอนนุ่มชั้นนำ ถ้ำค้างคาวร้อยล้าน งามตุ๊กตาน่าพิศ จิตกรรมฝาผนัง" โพธาราม มีอะไรน่าสนใจอยู่ไม่น้อย ไม่ใช่เพียงสาวสวย นมอร่อย (หนองโพ) นักการเมืองจี๊ดจ๊าส แซปเว่อร์ อาหารก็อร่อย การเดินทางไม่ยากและไม่ไกลจากกรุงเทพฯ สามารถเที่ยวแบบไปเช้าเย็นกลับ ไหว้พระ ชมธรรมชาติ หาของอร่อยๆกิน แวะซื้อของฝาก กลับบ้านได้ในวันเดียว จริงๆวันนี้ไม่ได้ตั้งใจไปโพธารามนะคะ แต่มีธุรต้องเดินทางไปที่หนองโพ หลังจากเสร็จธุระก็หาโอกาสไหว้พระขอพร หาก๋วยเตี๋ยวอร่อยๆทาน แล้วก็ได้เจอ วัดกลางคลองข่อย วัด ที่ สมเด็จฯโต ได้เคยธุดงค์มาบำเพ็ญวิปัสสนากรรมฐาน และจัดสร้างพระพุทธรูปปางอุ้มบาตรขึ้น ก่อสร้างด้วยอิฐถือปูน สูง 16 ศอก 1 องค์ และส่วนตัวนับถือ สมเด็จพระพุฒจารย์(โต)พรหมรังสี อยู่แล้ว จึงไม่รีรอที่จะปักหมุด GPS ไปที่วัดเลยคะ Wat Klang Khlong Khoi, Photharam District, Ratchaburi 70120 https://goo.gl/maps/xmQhK1VjLaBMUuUQ6 ก่อนถึง (ซ้ายมือ) ผ่านร้านก๋วยเตี๋ยวโบราณ คนเยอะมากสังเกตุจากรถที่จอดเต็มหน้าร้านและฝั่งตรงข้าม (น่าจะอร่อย...ต้องลองซะละ) ปักหมุดไว้คะ ไหว้พระก่อนแล้วค่อยกลับมาจัด วัดกลางคลองข่อย ไม่ระบุชัดเจนว่าสร้างในสมัยไหน มีเพียงการสันนิษฐานว่าสร้างในสมัยอยุธยาเป็นราชธานี เดิมด้านหน้าวัดน่าจะหันหน้าไปทางแม่น้ำ เพราะการเดินทางสัญจรทางเรือ พระพุทธรูปหันหน้าไปทางแม่น้ำ แต่เท่าที่เห็นปัจจุบันได้มีการทำถนนเรียบแม่น้ำ และ ตัดถนนทางเข้าอีกทาง เวลาที่เราขับรถเข้ามาเราจึงเห็นด้านหลังพระก่อน ประวัติยังเล่าไว้อีกว่า สมเด็จพุฒจารย์ (โต) ได้เคยธุดงค์มาวิปัสนา ที่วัดแห่งนี้และได้สร้างพระพุทธรูปปางอุ้มบาตร โดยหันหน้าสู่แม่น้ำให้เหล่าเทพเทวาและมนุษย์สักการะประจำทางด้านทิศตะวันตก การก่อสร้างพระพุทธรูปครั้งนี้ได้อธิษฐานจิตนั่งทำสมาธิ พิจารณาสถานที่ก่อสร้างพระประจำทิศ ณ ใต้ต้นโพธิ์ใหญ่ (ปัจจุบันต้นโพธิ์ยังอยู่และเล่าลือกันว่าศักดิ์สิทธิ์มาก) จากประวัติการสร้างสันนิษฐานอีกว่า สมเด็จพุฒจารย์ (โต) ได้สร้างพระยืนหันหน้าทางแม่น้ำ ในปีพศ. 2375 หรือสมัยรัชการที่ 4 โดยท่านได้ธุดงค์มาและจำพรรษา ณ วัดแห่งนี้ (เดิมชื่อวัดคลองข่อย) จากข้อมูลว่า สมเด็จพุฒจารย์ (โต) น่าจะสร้างพระปางไสยาสน์ (พระนอน) แต่เนื่องจากข้อจำกัดด้านสถานที่จึงสร้างพระยืนแทน สังเกตุได้จากวิหารด้านหลังองค์พระยืน มีการก่อสร้าง มีร่องรอยการเรียงอิฐอยู่ แกนกลางขององค์พระมีเสาไม้ตะเคียนทั้งต้น จำนวน 4 ต้น เป็นแกนกลางอยู่ภายในแล้วก็ทำการก่ออิฐถือปูนแต่สมเด็จพระพุฒจารย์ (โต) ท่านได้สร้างไม่เสร็จสร้างได้เพียงแค่คอท่านนั้น และให้ชาวบ้านได้สร้างต่อกันเอง กาลเวลาผ่านไป พระโตนี้ชำรุดหักพัง (พระเศียรแตกร้าว พระกรทั้งสองข้างหัก) พระจารย์อวน พรฺหมฺสโร วัดมหาธาตุกรุงเทพ ซึ่งมีภูมิลำเนาอยู่ในถิ่นนั้น ย้ายมาอยู่วัดกลาง ได้เป็นประธานจัดการบูรณปฏิสังขรณ์ เมื่อปีมะแม พ.ศ.2474 จนกระทั่งการบูรณะครั้งสุดท้ายเมื่อปี พ.ศ. 2516 ข้อมูลยังอ้างว่าเดิมสมัยนั้นพื้นที่วัดเป็นป่ารก ไม่มีใครช่วยถาง ท่านเลยออกกุศโลบาย นำเงินไปโปรยในป่าให้ทั่ว และเมื่อชาวบ้านรู้ว่ามีเงินในป่าจึงเข้าถางป่า หาเงิน จนพื้นที่โล่งเตียน และท่านจึงเริ่มสร้างพระยืนต่อไป ยังมีการเล่าถึงไม้ไผ่ ว่า สมเด็จฯโต ท่านต้องการใช้ไม้ไผ่ และบังเอิญมีผู้ล่องเรือไม้ไผ่มาขายแต่ท่านไม่มีเงินจึงไปยืนที่ใต้ต้นโพธิ์และได้เงินมาซื้อไม้ไผ่ (เป็นเรื่องเล่าต่อกันมา) ต่อมาทางวัด ได้จัดสร้างรูปหล่อรูปเหมือน สมเด็จพุฒจารย์ (โต) เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2561 เพื่อให้ประชาชนได้กราบไหว้สักการะ และ ระลึกถึงท่าน ไหว้พระขอพรเรียบร้อยแล้ว ต้องเติมพลังกายด้วยของอร่อยๆ .... พิกัดที่ปักหมุดว้ก่อนเข้าวัด "ก่วยเตี๋ยวโบราณ ป้าฮวย" มาถึงร้านคนก็ยังเต็มร้าน ยิ่งกระตุ้นต่อมหิวของเรายิ่งนัก ... จัดไปเลยคะ เส้นเล็กหมูต้มยำ บอกเลยไม่ต้องปรุงเลยอร่อยเลยคะ น้ำซุปหวานเข้มข้น ชามไม่ใหญ่มากเลยจัดไปซะคนละ 2 ชาม เราไปกัน 2 คนเลยได้ลองสั่งเมนูอื่นๆมาลองด้วย เล็กแห้งย้ำหมู เล็กน้ำใสถั่วแระ และเล็กน้ำใสหมู สำหรับเราให้แม่ค้ายำมาอร่อยสุด ปรุงเองทำของเค้าพังซะงั้น .... ลองไปชิมกันดูนะคะ ถั่วงอกทาง ราชบุรี เพชจบุรี จะไหชม่เหมือนถั่งงอกใน กรุงเทพ ที่เราคุ้นกันนะคะ ต้นละผอมๆหัวโตๆ รสชาดจะมันๆคะ Auntie Huay's Old Style Noodle Shop Tha Chumpon, Photharam District, Ratchaburi 70120 032 231 803 https://goo.gl/maps/U1bgaJ2ujRRhnshi8 นอกจากวัดกลางคลองข่อยแล้วที่โพธารามยังมีที่เที่ยวอีกหลายที่นะคะ เท่าที่หาข้อมูลมา เราสามารถไหว้พระ 7 วัด ตามโปรแกรมท่องเที่ยว จ.ราชบุรี ได้เลย อ้างอิง หนังสือชื่อ "นมัสการสิ่งศักดิ์สิทธิ์เจ็ดวัด สัมผัสอารยธรรมลือเลื่อง เมืองคนสวยโพธาราม" โดยได้เสนอกิจกรรม ไหว้พระ 7 วัด ภายในวันเดียว ในเขตอำเภอโพธาราม จ.ราชบุรี โดยเริ่มจาก วัดหนองโพ วัดพระศรีอารย์ วัดโบสถ์ วัดคงคาราม วัดกลาง วัดขนอน และสุดท้ายที่วัดเขาช่องพราน ชมค้างคาวร้อยล้านก่อนกลับบ้าน วัดหนองโพ # ปิดทอง หลวงพ่อดำ พระพุทธรูปปางสมาธิทั้งองค์เป็นสีดำ วัดพระศรีอารย์ # "อุโบสถทองคำร้อยล้าน บ้านเยาวชนพุทธบุตร" พระหยกขาว วัดโบสถ์ # "เสดาะเคราะห์วัดโบสถ์ กินข้าวโพดแปดแถว" วัดเก่าแก่กว่า 200 ปี มีชื่อเสียงเรื่อง เมตตามหานิยม เสดาะห์เคราะห์ต่อชะตาเสริมดวง อาบน้ำมนต์ จับยามสามตา เสี่ยงเซียมซีฯ มีพระครูโพธารามพิทักษ์ (มหาเขียน) วัดคงคาราม # "จิตรกรรมฝาผนังล้ำเลิศ เทอดพระเกียรติฯ พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน" วัดมหานิกายฝ่ายรามัญ สถาปัตยกรรมม ในพระอุโบสถมีจิตรกรรมฝาผนัง ลักษณะฝีมือช่างช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ วัดกลาง # "ขอพรหลวงพ่อโต ชิมไชโป๊วเจ็ดเสมียน" พระพุทธรูปปางยืนอุ้มบาตร , รูปเหมือนสมเด้จพุฒจารย์โต วัดขนอน # "ชมการสาธิตการแสดงหนังใหญ่ หนึ่งเดียวที่ยังเหลืออยู่ และสู่อารยธรรมลุ่มน้ำแม่กลอง" วัดเขาช่องพราน # "ค้างคาวร้อยล้านมหัศจรรย์ อันซีนไทยแลนด์" หลวงพ่อร้อยล้านศักดิ์สิทธิ